Tarih bazen bir günü değil, o günün içine sığan bir asrı anlatır.
28 Ekim 1923 akşamı da işte o günlerden biridir.
Mustafa Kemal Paşa, Çankaya Köşkü’nde yanındakilere dönüp tarihe kazınacak o cümleyi kurar:
“Efendiler, yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz.”
Bu söz, yalnızca bir yönetim biçiminin değil, bir milletin kaderinin değiştiği andır.
O akşam Ankara’nın karanlık sokaklarında birkaç lambanın solgun ışığı yanıyordu belki ama milletin kalbinde parlayan ışık, bin yıllık karanlığı aydınlatacak kadar güçlüydü.
Çünkü artık bir imparatorluğun külleri arasından, özgür bir halkın sesi yükseliyordu.
Cumhuriyet, savaş meydanlarında kazanılan bir zaferin değil, millet iradesine duyulan sonsuz güvenin eseridir.
28 Ekim, sadece bir hazırlık günü değil; bağımsızlık fikrinin ete kemiğe büründüğü, halkın kendi kaderine sahip çıkmaya hazırlandığı bir dönüm noktasıdır.
O gece Çankaya’da alınan karar, aslında yüzyıllardır susan Anadolu’nun “ben varım” diye haykırışıydı.
Atatürk, o günün anlamını yıllar sonra şu sözlerle özetlemiştir:
“Türk milletinin tabiatına ve geleneklerine en uygun idare, Cumhuriyet idaresidir.”
Evet… Cumhuriyet bizim tabiatımızdır.
Biz onu sadece bir yönetim şekli olarak değil, haysiyetimizin, bağımsızlığımızın ve insan olma onurumuzun sembolü olarak benimsedik.
Çünkü Cumhuriyet, “yurttaş” olmanın onurudur; kimsenin önünde eğilmeden, kimseye kul olmadan yaşamanın adıdır.
Bugün o akşamı hatırlarken, sadece geçmişe değil, geleceğe de bakmalıyız.
Çünkü Cumhuriyet, geçmişin emaneti değil, yarının sözüdür.
O gece yakılan meşale, yalnız o dönemin gençlerine değil, bugünün ve yarının çocuklarına da yol gösteriyor.
Bizler bugün aynı inançla diyebiliyorsak;
“Ne mutlu Türk’üm diyene,”
işte o sözün altında 28 Ekim gecesinin kararlılığı, 29 Ekim sabahının umut dolu ışığı vardır.
Cumhuriyetimizin 102. yılına yaklaşırken, bir kez daha gururla ve minnetle anıyoruz:
O akşamın sessizliği, aslında bir milletin uyanışının sesiydi.
Yaşasın Cumhuriyet. 🇹🇷
Yaşasın özgür Türkiye.
⸻
🖋️ Fahri İNAL
Siyaset Danışmanı | Stratejist | Analist | Yazar
“O akşamdan bugüne değişmeyen tek şey: bağımsız yaşama irademiz.”