Son günlerde Ukrayna'daki savaşa ilişkin haberlerin ve çeşitli açıklamaların artmasının iki nedeni olabilir. Öncelikle savaşın ikinci yılı sona eriyor ve bazı sonuçlara ihtiyaç var. İkinci sebep ise yılbaşında partilerin nabzının kontrol edilmesi. Rusya'da daha çok. Çünkü Ukrayna'daki savaşın emrini verenin, sponsorluğunu yapanın ve savaşın gelecekteki kaderini belirleyenin ABD olduğuna dair kimsenin aklında hiçbir şüphe yok.

Zelensky'yi Beyaz Saray'da Noel Baba olarak kabul eden Joe Biden'ın "200 milyonluk acil transferle Ukrayna'ya hediye" olması biraz iğrenç oldu. Çünkü kim olursanız olun, seyirci önünde bu tür jest ve ifadeler kabalık olarak kabul edilir. Ukrayna gibi bir devletin şu anda bu çaresiz, bağımlı ve yürek parçalayıcı durumda olması üzücü. 

Başkan Zelenskiy bu tür alçaklıklardan çekinmiyor bile, bu aylarda görüşleri hiç değişmedi, para istemekten asla bıkmadı. Zelensky'nin sahne tipi belli, o yüzden şaşırmıyorsunuz, belki de devletini korumak için böyle bir rezalete razı oluyor. Böyle bir savaş kazanılamaz, böyle bir savaşta bile para “gökyüzüne uçabilir”. Şimdi öyle görünüyor ki, Batı'daki bazı çevreler de Ukrayna savaşı adı altında birilerinin cebine büyük paralar girdiğinden şüpheleniyor. Düşünün, cebinizdeki bu para nedir, 100 dolarlık banknotlar söz konusu olduğunda, onu fiziki olarak ortalama bir bankaya taşımak bile zaman alıyor... En sonunda Avrupa Birliği 50 milyar euro ayırdı ama öyle değil. Macaristan'ın vetosu nedeniyle Şubat ayına ertelendi. Kongrede ayrıca Ukrayna'ya tahsis edilecek birkaç milyar doların 2024 yılında da sayılacağı konusunda bir anlaşmazlık var. Ortadaki para görünmüyor ama görünen ne Batı'nın ne de Zelensky'nin örtbas edebildiği kayıplar. 

Zelensky'nin ofisindeki eski danışmanlardan Oleksiy Arestovich, Ukrayna'nın felakete doğru gittiğini, ülkenin yönetememe nedeniyle kendini savunma yeteneğini kaybettiğini, Rusya'nın ise saldırı potansiyelini koruduğunu söyledi. Eski meclis üyesi Telegram kanalında "Aptallığımızın, açgözlülüğümüzün ve ikiyüzlülüğümüzün meyvelerini topluyoruz" diye yazdı. Savaşın ilk aylarında Arestovich'in yalanları hakkında çok yazdım. Birkaç ay öncesine kadar Ukrayna'nın görünmez başarılarından söz ediyor, zafer senaryoları üretiyor, "Kırım'da kahve içmenin vakti yaklaştı" diyordu. Yaşananlardan sonra Arestovich'in zaten farklı melodiler çaldığını ve son dönemde bu kadar karamsarlığa kapandığını da gördük. Elbette durumu bizden daha iyi biliyor, yoksa aynı açıklamada "Ukrayna onurunu kaybetmiştir" yazacak kadar ileri gitmezdi... 

Bugün savaşın 664'üncü gününde Rusya Savunma Bakanlığı toplantısına katılan Putin, savaş bölgesindeki birliklerin göreceli bir avantaja sahip olduğunu söyledi. Ukrayna'nın 2014'teki Maidan olaylarını ve Rusya ile savaşa zorla dahil olduğunu anımsatarak, Kırım'ın ilhakını en iyi karar olarak nitelendirdi. Savunma Bakanı Shoigu, Ukrayna'nın şu ana kadar 383.000'den fazla askerini kaybettiğini iddia etti. Bakan, Rus ordusunu "dünyanın en hazırlıklı ordusu" olarak nitelendirdi. 

19 Aralık'ta Ukrayna Cumhurbaşkanı da bir basın toplantısı düzenledi. Çevrimiçi metin yayınlarında bazı noktaları izledim. Zelensky ayrıca 2023'te Rusya'nın savaş alanında tek bir parlak zafer bile kazanamayacağını söyledi. "Savaşın 2024'te bitip bitmeyeceğini kimse bilmiyor" dedi ancak ABD desteğinin devam edeceğine inandığını vurguladı. Cumhurbaşkanı, "Savaşan bir ülkenin her zaman mağlup olma riski vardır, ancak zaferi yakınlaştırmak için savaşmak ve söze değil eyleme inanmak gerekir" dedi. 

Zelenskiy, "Milletvekilleri hayatlarına devam ediyor, pahalı arabalar alıyor ve yurt dışında dinleniyorlar." dedi. Durumu değiştirmek için ne yapabilirsiniz? Başkanın ekibindeki yolsuzluklarla ilgili söylenenlere katıldığını itiraf ederek "Başkan olarak ne yapabilirim?" "Onları iptal edemem (yani Rada'yı feshedemem), çünkü o zaman seçimler yapılacak, savaş sırasında seçimler yapılamaz" dedi. Zelensky, Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı'nın 450-500 bin kişinin orduya seferber edilmesini önerdiğini de belirterek, "Bu çok ciddi bir rakam. Bu kararı vermek için daha fazla argümana ihtiyacım olduğunu söyledim. Zelensky'ye göre bu bir "insani mesele, adalet, savunma kabiliyeti ve mali meseledir." Ancak "25 yaşından itibaren seferberliğe gelince, bunun gerekli olduğuna dair argümanlar görürsem buna katılırım" diye ekledi. Zelensky geçtiğimiz günlerde bu formattaki seferberliğin ilave 500 milyar Grivnaya mal olacağını hesapladı...

Zelensky daha ilginç ne söyledi? Zalujni ve barış konusunda hiçbir sorun olmadığını. Cumhurbaşkanı, Ukrayna'nın kendine ait bir "barış formülü" olduğunu belirterek, "Uluslararası düzeyde toplantılar, dünya liderlerinin katılacağı bir zirve üzerinde çalışıyoruz. Zirvede bir belge hazırlanırsa bunu Rusya'ya verebileceğiz. Bugün Rusya ile müzakere konusunun önemi yok. Söylemlerinde sadece utanmazlık ve cinayet görüyoruz." 

Fransız gazetecinin sorusu da ilginçti: "Önümüzdeki 12 ay için hedefleriniz neler?" Zelensky'nin cevabı şu oldu: "Hedeflerimiz hakkında hiçbir şey söyleyemem. Ukrayna'nın güneyinde zorluklarla karşılaştık çünkü herkes konuşuyor, hedeflerimizi detaylı olarak tartışıyordu. Üzgünüm ama bu iş bu şekilde yürümüyor. Özellikle Rusya'nın daha fazla silahı varken. Bu nedenle karşı saldırımızın 2024 yılı için hedeflerinin ne olduğunu söyleyemem."

2024 yılında Rusya-Ukrayna savaşında ne olur bilmiyorum ama tahminlerimi söyleyebilirim. Putin biliniyor, seçime gidiyor. Zelensky seçimin ertelenmesinde ısrar ediyor. Ancak buna rağmen bir yıl daha iktidarda kalamayabilir. Kendisiyle Putin'in aynı masaya oturması imkansız, Zelensky bunu kanunen yasaklamış durumda. İki Vla(o)dimirin aynı masada oturması bu savaşı kışkırtanların çıkarına bile değil. Zelensky bitkin görünüyor. Ve sahneyi terk etme zamanı geldiğinde sanırım eğilmese iyi olur, çünkü...

Nazım SABIROĞLU