Zangezur koridoru ile ilgili yeni şartlar ortaya çıktı...
'Ermenistan fiilen olmasa da yasal bağımsızlığa sahipken, Ermenistan'ın sınırları kavramı bir anlamda hala kabul görüyor. Şartlarımızı kabul etmek zorundalar. Sınırlandırma istemiyorlarsa, sınırlama yok.
O zaman ne olacak, biz nereye dersek sınır orada olacak. Yapabileceğimizi biliyorlar. Avrupa'dan gelen emekli Fransız polisleri, başkaları, hiç kimse onlara yardım etmeyecekti.
Dolayısıyla sınırlandırma bizim şartlarımıza göre yani adil şartlara göre yapılmalı, barış anlaşması uluslararası şartlara göre yapılmalı, Nahçıvan'a giden yol açılmalı ve Karabağ'da halen mevzilenmiş olan Ermeni ordusunun temsilcileri bölgeden uzaklaştırılmalıdır. Orası. Bunlar bizim şartlarımız. Bugün burada olduğumuzu ve sonsuza kadar burada olacağımızı herkes görsün diye bu şartları burada Laçin şehrinde söylüyorum. Buradan Ermeni köylerinin görülebildiğini bilsinler. O köyleri de görüyoruz, onları da unutmayalım.”
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Laçin şehrine dönen halkla yaptığı görüşmede bu görüşleri dile getirdi. Bütün bunlardan Azerbaycan'ın savaş sonrası dönemde Ermenistan'a ilettiği taleplerinin somut olduğu ve ülkemizin bunların uygulanmasında ısrarlı olduğu görülmektedir. Bu talepler arasında Azerbaycan'ın batı bölgelerini Nahçıvan'a bağlayan yolun açılması da yer alıyor. Burada Zangezur koridorundan bahsediyoruz. Ermenistan, Azerbaycan'ın arzusuna ulaşacağını ve Zengezur koridorunun açılacağını kabul ediyor. Bölgesel meseleler konusunda uzman bir Ermeni olan Armen Petrosyan, burada Azerbaycan'ın yanı sıra Moskova dahil diğer güçlerin de ilgilendiğini belirtiyor: 'Bu anlamda Moskova müzakere turu ne başarısız ne de etkili oldu.' Ermeni uzman, hızlı toplantıların içerik katmanı olamayacağına inanıyor: 'Şu anda somut bir anlaşma için bir neden görmüyorum. Kişinev'deki baskılar çok büyük bir etki yaratmayacak ama Ankara-Moskova-Bakü arasında da yakın bir eksen olacak. Petrosyan, Moskova'nın 2020'de Bakü'ye koridor sözü verdiğini ve konunun şu anda Rus platformunun gündeminde olduğunu vurguladı. Ermeni siyaset bilimci Yervand Bozoyan da Zangezur koridorunun açılmasının kaçınılmaz olduğunu söyledi: 'Koridor kavramı dünyada kabul gören bir seçenek ve Kuzey-Güney ve Doğu-Batı koridorları derken tam olarak bunu kastediyorlar. böyle bir koridor ama Paşinyan, Zangezur'u korumak için bir kahraman gibi davranıp Karabağ'ı teslim etmek istiyor. Bozoyan, Moskova'daki görüşmede İlham Aliyev'in Ermenistan'a karşı herhangi bir toprak talebinde bulunmadığını vurguladı. konu şu sıralar rus platformunun gündeminde. Ermeni siyaset bilimci Yervand Bozoyan da Zangezur koridorunun açılmasının kaçınılmaz olduğunu söyledi: 'Koridor kavramı dünyada kabul gören bir seçenek ve Kuzey-Güney ve Doğu-Batı koridorları derken tam olarak bunu kastediyorlar. böyle bir koridor ama Paşinyan, Zangezur'u korumak için bir kahraman gibi davranıp Karabağ'ı teslim etmek istiyor. Bozoyan, Moskova'daki görüşmede İlham Aliyev'in Ermenistan'a karşı herhangi bir toprak talebinde bulunmadığını vurguladı. konu şu sıralar rus platformunun gündeminde. Ermeni siyaset bilimci Yervand Bozoyan da Zangezur koridorunun açılmasının kaçınılmaz olduğunu söyledi: 'Koridor kavramı dünyada kabul gören bir seçenek ve Kuzey-Güney ve Doğu-Batı koridorları derken tam olarak bunu kastediyorlar. böyle bir koridor ama Paşinyan, Zangezur'u korumak için bir kahraman gibi davranıp Karabağ'ı teslim etmek istiyor. Bozoyan, Moskova'daki görüşmede İlham Aliyev'in Ermenistan'a karşı herhangi bir toprak talebinde bulunmadığını vurguladı. ama Paşinyan, Zangezur'u korumak için bir kahraman gibi davranmaya ve Karabağ'ı teslim ettiğini göstermeye çalıştığı için herkesin kahkahalarının hedefi oldu.' Bozoyan, Moskova'daki görüşmede İlham Aliyev'in Ermenistan'a karşı herhangi bir toprak talebinde bulunmadığını vurguladı. ama Paşinyan, Zangezur'u korumak için bir kahraman gibi davranmaya ve Karabağ'ı teslim ettiğini göstermeye çalıştığı için herkesin kahkahalarının hedefi oldu.' Bozoyan, Moskova'daki görüşmede İlham Aliyev'in Ermenistan'a karşı herhangi bir toprak talebinde bulunmadığını vurguladı.
'İlham Aliyev doğal olarak buranın benim bölgem olduğunu beyan etmiyor. Genellikle, bölgeler siyasi mantığın bir sonucu olarak dönüştürülür. Paşinyan Karabağ'ı Azerbaycan'a devretmeyi kabul ettiyse ve Ermeni toplumu bunu sessizce takip edecekse, o zaman yarın Zengezur koridoru konsepti gerçekleşirse kimse şaşırmasın ve kimse buna karşı çıkamaz. İran bile farklı davranacak çünkü kimse böyle bir ülke ve halkla ittifak ilişkisine girmek istemeyecektir.'
Bu arka plana karşı Ermeni 'Geçmiş' gazetesi, İran'ın Gafan'da, Rusya'nın da Zengezur'da açacağı konsolosluklarla ilgili yazısında bunların tesadüf olmadığını söyledi: 'İran ve Rusya bizim nazarımızda değil, hele hele. Ermeni hükümeti, çıkarlarını savunuyorlar.' Gazeteye göre, burada karşılıklı çıkarların açık bileşimi son derece önemli: 'Bu konuda en azından ilk izlenimlere göre asıl mesele Zangezur'un 'kırmızı çizgi' olarak kabul edilmesi. 'Geçmiş', öte yandan, olası iletişimler üzerinde belirli bir kontrol oluşturmak, pozisyonların etkilenme ve zayıflama olasılığını ortadan kaldırmak için somut adımlar atıldığını kaydetti. İran'ın Ermenistan-Azerbaycan sınırındaki Gafan şehrinde Başkonsolosluğunu açtığını belirtmek gerekir. Geçtiğimiz günlerde Rusya Zangezur'da Başkonsolosluk açacağını duyurmuştu. Bu arka plana karşı Rusya'nın fiilen Zengezur'da koridorun açılması için hazırlık yaptığı bildiriliyor. Azerbaycan, Rusya ve Ermenistan liderlerinin Moskova'da yaptıkları son üçlü zirve toplantısında ana tartışma konularından birinin bloktan iletişimin kaldırılması olduğu hatırlatılmalıdır. Başta Rusya olmak üzere bölgemizdeki devletlerin çoğunun burada yeni ulaşım yolları açmakla ilgilendiği ve bunu yapmaya çalıştığı biliniyor. Bilinen jeopolitik nedenlerle, Güney Kafkasya ulaşım yolları sistemi Rusya için özel bir öneme sahiptir. Zangezur koridoru, Azerbaycan için Nahçıvan ile doğrudan iletişim için fırsatlar yaratıyor. Bu, Türkiye ile coğrafi ilişkilerin daha da geliştirilmesi açısından da çok önemlidir. Bunun Rusya için olduğu dikkate alınmalı, demiryolu haberleşme sistemi üzerinden Türkiye'ye, Akdeniz limanlarına ve buna bağlı olarak bölge komşu ülkelerine doğrudan erişim sağlayabilecek ek bir rotaya sahip olacaktır. Bu nedenlerle her iki tarafın çıkarlarının örtüşmesi, Zengezur koridorunun hayata geçirilmesi çerçevesinde çalışmaların daha hareketli hale geleceğini düşündürmektedir. Elbette bu proje Ermenistan için ekonomik getiriler de vaat ediyor. Ancak resmi Erivan, Zangezur koridorunun kendisi için ne kadar önemli olduğunu anlamıyor. Bu nedenle Ermeniler bu konuda mesnetsiz ve boş açıklamalar yapmaktadırlar. Ancak bir noktayı da göz önünde bulundurmak gerekir ki, Ermenistan şimdiye kadar uluslararası ve bölgesel projelerin dışında tutulmuştur. Bu nedenle uluslararası ulaşım yollarının önemini değerlendirmek mümkün değildir. Azerbaycan da dahil olmak üzere büyük güçler Zengezur koridorunun açılmasıyla ilgileniyor ve ısrar ediyor.
Nahid SALAYEV
