Yaşlı nüfus olarak kabul edilen 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus, 2017 yılında 6 milyon 895 bin 385 kişi iken son beş yılda yüzde 22,6 artarak 2022 yılında 8 milyon 451 bin 669 kişi oldu.
Yaşlı nüfusun toplam nüfus barındırma oranı ise 2017 yılında yüzde 8,5 iken, 2022 yılında yüzde 9,9'a yükseldi. 2022 yılında, yaşlı nüfusun yüzde 44,4'ünü erkek nüfusu, yüzde 55,6'sını kadın nüfusu oluşturdu.
Nüfus projeksiyonlarına göre yaşlı nüfus tahmini 2030 yılında yüzde 12,9, 2040 yılında yüzde 16,3, 2060 yılında yüzde 22,6 ve 2080 yılında yüzde 25,6 olacağını tahmin etti.
Yaşlı gruplarının yüzde 64,5'inin 65-74 yaş arasında bulundukları yerde görüldüğü görüldü
Yaşlı nüfus yaş gruplarına göre gruplandırma, 2017 yılında yaşlı gençliği yüzde 61,6'sının 65-74 yaş grupları, yüzde 29,7'sinin 75-84 yaşını yaşayanlar ve yüzde 8,6'sının 85 ve daha yukarı yaşlarını gördüklerinde yer alıyor , 2022 yılında yüzde 64,5'inin 65-74 yaş grubu, yüzde 27,7'sinin 75-84 yaş grubu ve yüzde 7,9'unun 85 ve daha yukarı yaş görünümünün bulunduğu görüldü.
Yaşlı nüfusun yüzde 0,1'ini oluşturan 100 yaş ve üzerindeki yaşlı kişi sayısı, 2022 yılında 5 bin 344 oldu.
Türkiye'nin yaş yapısı değişti
Yaşlı nüfusun toplam nüfusun içerdiği yüzde 10,0'u yaşlanma büyümesinin bir göstergesidir. Türkiye'de yaşlı nüfus, diğer yaştaki nüfusa göre daha yüksek bir hız ile şov gösterdi.
Küreselleşme süreci olarak yönetici 'demografik dönüşüm' sürecinde olan Türkiye'de, doğumganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalma ile birlikte sağlık alanında gelecekteki gelişmeler, yaşam standardının, refah sınırlarının ve doğuşta beklenen yaşam süresinin uzunluğu ile tüm yaş yapısının şekillenmesi. Çocukların ve gençlerin toplam nüfus barındırma oranınıken yaşlıların toplam nüfus barındırma oranını gösterdi. Türkiye, oransal olarak yaşlı nüfus yapısına sahip olmasına göre hala genç bir nüfus yapısına sahip olsa da, yaşlı nüfus sayısal olarak oldukça yüksek.
Türkiye'nin ortanca yaşı yükseldi
Ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya kadar insan insan yaşları küçükten büyüğe doğru sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır. Nüfusun yaşlanması ile ilgili bilgi veren göstergelerden biri olan ortanca yaş, 2017 yılında 31,7 iken 2022 yılında 33,5 oldu. Ortanca yaş 2022'de erkeklerde 32,8, insanlarda 34,2 olarak gerçekleşti.
Nüfus tahminlerine göre, 2030 yılında 35,6, 2040 yılında 38,5, 2060 yılında 42,3 ve 2080 yılında 45,0 olacağını öngörüldü.
Yaşlı yoksulluğu oranı 2022 yılında yüzde 14,5 oldu
Çalışma yaşamındaki yüzde kişiye düşen yaşlı bakım ifade eden yaşlı yaşlı oranı, 2017 yılında yüzde 12,6 iken bu oran 2022 yılında yüzde 14,5'e yükseldi.
Nüfus projeksiyonlarına göre, yaşlı sigortalılık 2030 yılında yüzde 19,6, 2040 yılında yüzde 25,3, 2060 yılında yüzde 37,5 ve 2080 yılında yüzde 43,6 olacağı öngörülmüştü.
Türkiye, yaşlı nüfusa göre sıralamada 184 ülke arasında 66. sırada yer aldı
Birleşmiş Milletler dünya nüfuslarına göre 2022 yılı için dünya sonu 7 milyar 975 milyon 105 bin 156 kişi, yaşlı emekli ise 782 milyon 998 bin 642 kişi olduğu tahmin edildi. Bu tahminlere göre dünya tahmini yüzde 9,8'ini yaşlı nüfus oluşturdu. En yüksek yaşlı nüfusa sahip ilk üç ülke sırasıyla yüzde 29,9 ile Japonya, yüzde 24,1 ile İtalya ve yüzde 23,3 ile Finlandiya oldu. Türkiye, 184 ülke arasında 66. sırada yer aldı.
Yaşlı nüfus yerleşimi en yüksek olduğu il Sinop oldu
Yaşlı nüfus yapısı en yüksek olduğu il, 2022 yılında yüzde 20,2 ile Sinop oldu. Bu ili yüzde 19,3 ile Kastamonu, yüzde 18,0 ile Giresun izledi. Yaşlı nüfus yerleşimi en düşük olduğu ili ise yüzde 3,5 ile Şırnak oldu. Bu ili yüzde 4,0 ile Hakkari, yüzde 4,1 ile Şanlıurfa izledi.
Yaşlı nüfusun toplam nüfusu barındırması yüzde 10,0 ve üzerinde olduğu il sayısı 2022 yılında 52 oldu.
Yaklaşık her 4 haneden yerinde en az bir yaşlı fert bulunduğu görüldü
Türkiye'de 2022 yılında toplam 26 milyon 75 bin 365 haneden 6 milyon 276 bin 433'ünde yaşlı nüfus olarak tanımlanan, 65 ve daha yukarı yaşta en az bir fert bulunduğu görüldü. Diğer bir ifadeyle, hanelerin yüzde 24,1'inde en az bir yaşlı fert yaşadığı görüldü.
Türkiye'de 1 milyon 632 bin 874 yaşlının tek başına yaşadığı görüldü
En az bir yaşlı fert bulunan 6 milyon 276 bin 433 hanenin 1 milyon 632 bin 874'ünün tek yaşayan başına yaşlı fertler oluşturdu. Bu hanelerin yüzde 74,7'sini yaşlı kadınlar, yüzde 25,3'ünü ise yaşlı erkekler oluşturdu.
Tek kişilik yaşlı hanehalkı en yüksek olduğu il Burdur oldu
En az bir yaşlı fert bulunan haneler içinde tek kişilik yaşlı hanehalkı evi en yüksek olduğu il, 2022 yılında yüzde 35,5 ile Burdur oldu. Bu ili yüzde 35,0 ile Balıkesir, yüzde 34,5 ile Çanakkale izledi. Bu oranın en düşük olduğu il ise yüzde 7,8 ile Hakkari oldu. Bu ili yüzde 13,5 ile Batman, yüzde 14,7 ile Şırnak ile izledi.
Yaşlı fert bulunan hanelerin yüzde 57,2'sinin 3 ve daha çok katlı binada ikamet edildiği görüldü
En az bir yaşlı fert bulunan hanelerin yüzde 57,2'sinin 3 ve daha fazla kata sahip binada ikamet ettiği görüldü. Söz konusu hanelerin yüzde 60,1'inin asansörde bulunmadığı, yüzde 39,9'unun ise asansörü bulunan binada yaşadığı görüldü.
Okuma yazma bilen yaşlı nüfus oranı 2021 yılında yüzde 85,6 oldu
Yaşlı nüfus içinde okuma yazma bilenlerin oranı 2017 yılında yüzde 80,4 iken 2021 yılında yüzde 85,6 oldu. Okuma yazma bilmeyen yaşlı nüfus oranı 2017 yılında yüzde 19,6 iken 2021 yılında yüzde 14,4 oldu. Okuma yazma bilmeyen yaşlı kadınların okuması, 2021 yılında yaşlı eğitim oranlarının 5,3 kat fazla olduğu görüldü. Okuma yazma bilmeyen yaşlı kadınların oranı yüzde 22,3 iken yaşlıların eğitim oranı yüzde 4,2 oldu.
Yaşlı nüfus eğitimine göre genelleme, 2017 yılında yaşlı nüfus yüzdesi 44,5'i ilkokul mezunu, yüzde 6,0'ı ortaokul veya dengi okul/ilköğretim mezunu, yüzde 6,3'ü lise veya dengi okul mezunu, yüzde 6,2 'si yükseköğretim mezunu iken 2021 yılında ilkokul mezunu olanların oranı yüzde 46,5'e, ortaokul veya dengi okul/ilköğretim mezunu olanların oranı yüzde 8,5'e, lise veya dengi okul mezunu olanların oranı yüzde 8,6'ya, yükseköğretim mezunu olanların oranı ise yüzde 7,9 oldu.
Yaşlı insanların eğitim durumu cinsiyete göre, cinsiyetler arasında önemli hücreler olduğu gözlendi. Bitirilen tüm eğitim düzeylerinde yaşlı erkek nüfus verileri yaşlı kadın nüfus oranlarının daha yüksek olduğu görülmüştür.
Eş yaşlı yaşlı kadınların oranı, eşi yaşlı yaşlıların bakımı 4,2 katı oldu
Yaşlı nüfusun yasal medeni duruma göre oluşturduğu, cinsiyetler arasında önemli hücrelerin olduğu görüldü. Yaşlı erkeklerin 2022 yılında yüzde 1,3'ünün hiç evlenmemiş, yüzde 83,7'sinin resmi nikahla evli, yüzde 3,8'inin boşanmış, yüzde 11,2'sinin eşi hücreli olduğu görülürken yaşlı kadın üyelerinin yüzde 2,8' inin hiç evlenmemiş, yüzde 46,1'inin resmi nikahla evli, yüzde 4,2'inin boşanmış, yüzde 46,9'unun ise eşi olduğu görüldü.
Yaşlı yoksulluğu yoksulluk oranı 2021 yılında yüzde 11,4 oldu
Gelir ve yaşam koşulları araştırmalarına göre, seçkin hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ına göre hesaplanan yoksulluk oranı, 2017 yılında Türkiye geneli için yüzde 20,1 iken 2021 yılında yüzde 21,3 oldu. Bu oran, yaşlı nüfus için 2017 yılında yüzde 15,5 iken 2021 yılında yüzde 11,4 oldu.
Yaşlı aile bireylerinin cinsiyete göre büyümesi, yaşlılarda yoksulluk oranı 2017 yılında yüzde 13,5 iken 2021 yılında yüzde 9,9 oldu. Yaşlı yoksulluğu oranı ise 2017 yılında yüzde 17,0 iken 2021 yılında yüzde 12,6 oldu.
2021 yılında yüzde 11,3 oldu
İşgücü istatistiklerine göre, gücüne katılma oranı 2017 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus için yüzde 52,8 iken 2021 yılında yüzde 51,4 oldu. Bu oran yaşlı nüfus için 2017 yılında yüzde 12,2 iken 2021 yılında yüzde 11,3 oldu. İşgücüne katılma oranı cinsiyete göre göre, bu oran yaşlı erkek nüfusunda 2021 yılında yüzde 18,6 iken yaşlı kadın nüfusunda yüzde 5,4 oldu. 2017 yılında yüzde 2,2 iken 2021 yılında yüzde 3,0 olduğu görüldü.
Çalışan yaşlı çalışanlar 2021 yılında yüzde 64,3'ü tarım sektöründe yer aldı
İşgücü verilerine göre, istihdam edilen yaşlı kitle sektörel yayılma, 2021 yılında yaşlı nüfusun yüzde 64,3'ünün tarım, yüzde 27,3'ünün hizmetleri, yüzde 6,3'ünün sanayi, yüzde 2,1'inin ise inşaat sektöründe yer alındığını gördü.
Yaşlılar 2021'de en fazla koruma sisteminden hayatını kaybetti
Ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerine göre, 2021 yılında ölen yaşlıların yüzde 37,6'sı dünya sistemi hastalıkları nedeniyle hayatını kaybetti. Bu hastalık ikinci sırada yüzde 15,0 ile solunum sistemi hastalıkları, üçüncü sırada yüzde 12,0 ile iyi olumsuzluklar ve kötü hayalet tümörler takip etti.
Ölüm nedenlerine göre cinsiyete göre, cinsiyetler arası en önemli farkın iyi sonucu ve kötü manzara tümörlerde olduğu görüldü. İyi ve kötü örnekler tümörler nedeniyle hayatını kaybeden yaşlıların oranı yaşlı kadınların tahmini yaklaşık iki katı oldu. İyi ve kötü örnekler tümörler nedeniyle hayatını kaybeden yaşlıların oranı yüzde 15,3 iken yaşlı kadınların oranı yüzde 8,5 oldu.
Alzheimer hastalığından ölen yaşlıların oranı 2021 yılında yüzde 3,0 oldu
Ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerine göre, Alzheimer hastalığından hayatını kaybeden yaşlıların sayısı, 2017 yılında 13 bin 642 iken 2021 yılında 12 bin 239 oldu. Alzheimer hastalığından ölen yaşlıların oranı 2017 yılında yüzde 4,6 iken bu oran 2021 yılında yüzde 3,0 oldu.
Alzheimer hastalığından ölen yaşlıların oranı cinsiyete göre ilerlerken, 2021 yılında Alzheimer hastalığından ölen yaşlıların oranı yüzde 2,2 iken yaşlı kadınların oranı yüzde 3,8 oldu.
Yaşlı bireylerin yüzde 31,6'sı evde bakım hizmeti alarak yaşamayı istediğini belirtti
Aile yapısı araştırma gruplarına göre 15 ve daha yukarı yaştaki bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında yaşam tercihleri olması gereken, yüzde 30,7'si evde bakım hizmeti almayı, yüzde 27,5'i yolcuların yanında, yüzde 15,0'i ise huzurevi/bakımevine gideceğini belirtti.
Yaşlı bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarındaki yaşam tercihleri, yüzde 46,0'sı çocukların yanında, yüzde 31,6'sı evde bakım hizmeti almayı, yüzde 10,3'ü ise huzurevi/bakımevine gitmeyi belirtti.
Yaşlı bireyler, çocuklar tarafından haftada birkaç kez ziyaret edilme oranı yüzde 55,0 oldu
Aile yapısı araştırma gruplarına göre çocuklar ile aynı evde yaşayan yaşlı bireyler tarafından ziyaret edilme oranları, haftada birkaç kez ziyaret edilme oranı yüzde 55,0 iken hiçbir zaman ziyaret edilmeme oranı yüzde 1,3 oldu. Haftada bir kez ziyaret edilme oranı yüzde 9,0, ayda birkaç kez ziyaret edilme oranı yüzde 15,4, ayda bir kez veya daha az ziyaret edilme oranı ise yüzde 19,3 oldu.
Mutlu olduğunu beyan eden yaşlı bireylerin oranı yüzde 57,7 oldu
Yaşam memnuniyet araştırmalarına göre, mutlu olduğunu beyan eden 18 ve daha yukarı yaştaki bireylerin oranı 2022 yılında yüzde 49,7 iken bu oran 65 ve daha sonraki yaşlarda kişiler için yüzde 57,7 oldu. Genel mutluluk düzeyi orta sınıfta olan yaşlı bireylerin oranı yüzde 28,6 iken mutsuz olduğunu beyan eden yaşlıların oranı ise yüzde 13,7 oldu.
Yaşlı bireylerin mutluluk kaynağı yüzde 59,5 ile aileleri oldu
Yaşam memnuniyet araştırmalarına göre, yaşlı bireyler 2017 yılında en önemli mutluluk kaynağı yüzde 65,8 ile aileleri, yüzde 16,5 ile çocukları, yüzde 7,2 ile eşleri, yüzde 6,4 ile torunları iken 2022 yılında yüzde 59,5 ile aileleri , yüzde 21,7 ile çocukları, yüzde 7,3 ile eşleri ve yüzde 7,0 ile torunları oldu.
İnternet kullanan yaşlıların oranı 2022 yılında yüzde 36,6 oldu
Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırmalarına göre, İnternet kullanan 65-74 yaş gruplarındaki kişilerin oranı 2017 yılında yüzde 11,3 yükselirken bu oran 2022 yılında yüzde 36,6'ya. İnternet kullanan yaşlı bireylerin cinsiyete göre oluşturduğu, grupların kadınlardan daha fazla İnternet kullandığı görüldü. İnternet kullanan yaşlı kadınların oranı 2022 yılında yüzde 43,8 iken yaşlı kadınların oranı yüzde 30,3 oldu.
