İlk 15 Madde Komisyon Onayından Geçti

TBMM Adalet Komisyonu, kamuoyunda “11. Yargı Paketi” olarak bilinen ve Türk Ceza Kanunu ile birçok farklı düzenlemeyi değiştiren teklifin ilk 15 maddesini kabul etti. Pakette icra-iflas hükümlerinden avukatlara yönelik disiplin cezalarına, kamu ihalelerinde başvuru ücretlerinin iadesinden dolandırıcılık davalarının görevli mahkemesine kadar geniş kapsamlı düzenlemeler yer alıyor.

Komisyonun bugünkü oturumunda kabul edilen maddelerin, hem yargı süreçlerini hızlandırmayı hem de uygulamada oluşan uyuşmazlıkları gidermeyi hedeflediği belirtildi. Adalet Komisyonu Başkanı Cüneyt Yüksel, görüşmelere saat 18.00’de yeniden başlanacağını duyurdu.

İcra–İflas Kanunu Yeniden Düzenleniyor

Teklifin en dikkat çeken bölümlerinden biri, icra ve iflas hukukunda yapılan değişiklikler oldu. Özellikle “ihalenin feshi” taleplerinde keyfi başvuruların önlenmesi için önemli sınırlamalar getiriliyor.

İhalenin Feshi İçin Harç ve Teminat Şartı

Yeni düzenlemeye göre:

İhalenin feshini talep eden kişi, kanunda belirtilen nispi harç ve teminatı yatırmak zorunda olacak.

Bu yükümlülük yerine getirilmezse talep dosya üzerinden ve kesin olarak reddedilecek.

Mahkeme, eksik harç veya teminatın tamamlanması için başvurana 2 haftalık kesin süre verecek.

Sürede eksiklik giderilmezse talep yine kesin olarak reddedilecek.

Bu düzenleme, özellikle icra ihalelerinde zaman zaman kötüye kullanılan fesih başvurularının önüne geçmeyi amaçlıyor.

Bağışlama ve Karşılıksız Tasarruflarda Yeni Ölçütler

Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararının ardından bağışlama ve ivazsız tasarruflar da yeniden tanımlandı. Buna göre:

Aciz belgesinin düzenlenmesinden veya iflasın açılmasından önceki 1 yıl içinde yapılan tüm karşılıksız tasarruflar iptal edilebilecek.

Yakın akraba, eş (evlilik son 1 yılda bitmiş olsa bile), evlatlık, aynı evde yaşayan kişilerle yapılan işlemler gerçek bedelle yapılmadığı ispatlanmadıkça bağış sayılacak.

Çok düşük bedelle yapılan satışlar, ömür boyu gelir veya bakma sözleşmeleri de benzer şekilde bağış kapsamında değerlendirilecek.

Ayrıca istinaf ve temyiz sınırlarında, başvuru tarihindeki parasal değer esas alınacak.

Avukatlara Disiplin Cezaları Sil Baştan

Avukatlık Kanunu’nda yapılacak değişiklikler de paket içinde önemli bir yer tutuyor. Yeni sistem, daha net ve uygulanabilir bir disiplin yapısı öngörüyor.

Disiplin Cezaları Yeniden Sıralandı

Yeni sıralamaya göre disiplin cezaları:

1. Uyarma

2. Kınama

3. Para cezası

4. İşten çıkarma

5. Meslekten çıkarma

Tekerrür Hükümleri Detaylandırıldı

Bir disiplin cezası kesinleştikten sonra 5 yıl içinde yeniden suç işlenirse, bir derece ağır ceza uygulanabilecek.

Bir kez işten çıkarma cezası alan avukat, 5 yıl içinde kınama gerektiren bir fiil işlerse meslekten tamamen çıkarılabilecek.

Meslekten çıkarma hariç diğer disiplin cezaları, uygulanmalarından 5 yıl sonra avukatın talebi üzerine sicilden silinebilecek.

Kamu İhalelerinde Başvuru Bedeli Kısmen İade Edilecek

Kamu ihalelerine itirazen şikâyet başvurularında ödenen bedeller artık kısmen iade edilebilecek. Bu düzenleme, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararıyla oluşan boşluğu doldurmayı amaçlıyor.

Başvurudaki haklılık oranına göre bedelin bir kısmı iade edilebilecek.

Ancak başvuru tamamen reddedilir veya yalnızca eşit muamele ilkesi incelenirse iade yapılmayacak.

Doğal afet gibi mücbir sebeplerle feshedilen sözleşmelerde bazı mali kalemler yükleniciye iade edilecek.

Bu iadelerde faiz işletilmeyecek.

Yeni ihale bedeli düzenlemesi 26 Aralık 2025’te yürürlüğe girecek.

Dolandırıcılık Davalarında Görevli Mahkeme Değişiyor

“Dolandırıcılık” ve “nitelikli dolandırıcılık” suçlarında artık asliye ceza mahkemeleri görevli olacak.

Yürürlükten önce ağır ceza mahkemelerinde görülen dava dosyaları ise mevcut görev kurallarına göre tamamlanacak; görevsizlik kararı verilmeyecek.

Kısmi Akıl Hastalığı Düzenlemesi Güncelleniyor

Türk Ceza Kanunu’nun “akıl hastalığı” başlıklı maddesi, kısmi akıl hastalığı bulunan kişilere hem ceza hem de güvenlik tedbiri uygulanabilmesini sağlayacak şekilde değiştiriliyor.

Ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet gerektiren suçlarda en az 1 yıl,

Üst sınırı 10 yıldan fazla olan suçlarda en az 6 ay,

sağlık kurumunda tedavi ve koruma tedbiri uygulanabilecek.