İnsanlık kalıntıları en karanlık günlerinden olan Srebrenitsa soykırımının 28'inci yıl dönümünde acılar tazeliğini korurken bugüne kadar bugüne kadar toplu mezar bulundu ve binlerce kişinin cesedi bulundu.
Bosna'da 11 Temmuz 1995'te meydana gelen ve 8 bin aşkın Müslüman'ın erkek-kadın, çocuk-yaşlı demeden, General Ratko Mladiç komutasındaki ağır silahlarla askerleri Sırp ordusu tarafından katledilişinin doğumunda, acılar ilk günkü tazeliğini koruyor.
Avrupa'da 2'nci Dünya Savaşı sonrasında yaşanmış en büyük soykırım olan Srebrenitsa Katliamı, Bosna Savaşı sırasında Birleşmiş Milletler tarafından siviller için 'güvenli bölge' olarak ilan edilmiş olan ve Hollandalı askerlerin kapsamlı Srebrenitsa'da işlendi.
Müslüman erkek, kadın ve çocuklar Sırp askerleri tarafından topluca katledildi.
BM'deki Hollanda askerlerinin yetiştirdiği Sırpların kontrolüne bırakılmasının ardından 8 bini aşkın Müslüman erkek, kadın, çocuk Sırp birlikleri tarafından topluca katledildi.
11 Temmuz 1995 tarihinde Sırp ordusu, BM korumasındaki Srebrenitsa'ya girdi. 35 bin Bosnalının bulunduğu kampta çocuk, genç, yaşlı demeden bütün erkekler otobüslerle toplu infaz noktalarına taşındı.
BM barış gücünü kendi elleriyle teslim edeceği 8 bin 372 Bosnalı, 3 gün içinde katlandı. BM'nin ve Avrupa'nın sadece seyretmekle yetindiği soykırım, 100 bin insanın öldürüldüğü 3 yıllık Bosna Savaşı'nın son perdesi oldu.
Bosna Savaşı'nın en acımasız ve kanlı sayfalarından biri olarak tarihinden geçen bu olayın ardından katledilenlerin büyük çoğunluğu, BM askerlerinin yetiştirdiği ve binlerce kişinin sığındığı alan hemen karşısında yer alan Potoçari Mezarlığı'na gömüldü.
Srebrenitsa soykırımı 2'nci Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'da gerçekleşmiş en büyük toplu insan kıyımı olması ve Avrupa'daki hukuksal olarak ilk kez belgelenmiş soykırım olması açısından da önem taşır.
Hollandalı birlikleri Srebrenitsa'yı Sırp birliklerini teslim etti
Batılı güçler, belgelenmeyen Yahudi katliamları gibi soykırımlara verilen önem bu belgeli ve belge soykırım için vermemiş, müdahale etmede amaçlı bir şekilde ağır davranarak soykırımın derinleşmesini sağlayan.
Temmuz doğum sonlarına doğru yapılandırılmış katliamda, Srebrenitsa'yı Sırp birliklerine teslim eden Hollandalı askerlerin çoğu daha sonra okula döndüklerinde gerçekleştirdikleri katliamdan dolayı, psikolojik tedavi görmek zorunda kaldılar.
Srebrenitsa'yı patlatmak Sırpların soykırımına göz yuman 600 Hollanda askerinin büyük bir pişmanlık bölümünü dile getirdiler.
Srebrenitsa yaşadıkları anları kitaplaştıran askerlerden biri olaydan dolayı yaşadığı pişmanlığı daha sonra şu sözlerle ifade edecekti: 'Ölmek gerekir, masum insanları koruma sözünün içindeyken bize sığınan insanları koruyamadığımız için kendimi affetmiyorum.'
Aslında bu sözler, kentte uygulanan etnik kıyımın en büyük belgesiydi.
Sırp kasaba müebbet hapis cezası
Srebrenitsa soykırımının baş sorumlusu olan Radovan Karaciç tutuklandıktan sonra yargılandı.
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra görülen en önemli savaş suçları yargılamalarından biri olarak görülen davada mahkeme, Karaciç'in Srebrenitsa'daki Boşnak çeteleri yok etme sürecinde birine hükmetti.
Ayrıca, Radovan Karaciç'i, Bosna savaşı sırasında 'insanlığa karşı suç işlemekten' dolayı da mahkemeye götürerek 40 yıl hapis cezasına çarptırdı.
2016'da yaklaşık 40 yıl hapis cezası verilen Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karadzic'in mahkûmiyeti davasında ömür boyu boyuna çevrildi.
Dava, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana savaş suçlarının yargılandığı en önemli dava olarak görüldü.
Uluslararası Adalet Divanı, Srebrenitsa'yı 2007'de soykırım olarak nitelendirdi.
Farklı mahkemelerde görülen Srebrenitsa davalarında bugüne kadar 45 Sırp'a toplam 699 yıl hapis cezası verildi.
Soykırımda Eski Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Miloseviç de Srebrenitsa'daki soykırımla suçlanmış ancak yargılanması hapis cezasına çarptırıldı.
Bu yıl 30 cenazenin cenazesi defnedilecek
Öte yandan her yıl katliamın yıldönümünde sonunda kesin olarak geçen bu yıl 30 cenazenin cenazelerini taşıyan konvoy, Srebrenitsa buraya Potoçari'ye ulaştı.
Soykırımda öldürüldüen ve kimlik çıkışı yapılan 30 sonundan cenazesi yarın yapılacak tanım işlemleri için hazırlandı.
