Türk Sağlık-Sen Samsun Şube Başkanı Gökhan Şahin’den ASM’lerdeki Ücret Kesintilerine İlişkin Kapsamlı Basın Açıklaması

Türkiye’de birinci basamak sağlık hizmetlerinin bel kemiğini oluşturan Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) görev yapan aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarının, kendi iradeleri ve çalışma performanslarıyla hiçbir ilgisi bulunmayan gerekçelerle ücret kaybına uğratılması kabul edilemez bir noktaya ulaşmıştır. ASM’ye gelmeyen vatandaşlar üzerinden sağlık emekçilerinin cezalandırılması, hem çalışma hayatının temel ilkeleriyle hem de hukuk devleti anlayışıyla açıkça çelişmektedir.

Sağlık Bakanlığı tarafından Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinde yapılan düzenlemelerle, belirli süre boyunca ASM’ye başvurmayan vatandaşlar gerekçe gösterilerek aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarının maaşlarından kesinti yapılması, mantık ve adalet sınırlarını zorlayan bir uygulamadır. Bir vatandaşın sağlık hizmeti almak üzere ASM’ye başvurup başvurmaması, hekimin ya da sağlık çalışanının kontrolünde olmayan, tamamen bireysel bir tercihtir. Bu tercihin bedelinin hizmet sunan personele yüklenmesi, açık bir hak ihlalidir.

Geçmişte, altı ay boyunca ASM’ye başvurmayan kişiler gerekçe gösterilerek yapılan maaş kesintileri nedeniyle aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanları ciddi gelir kayıpları yaşamış, emeklerinin karşılığını alamamıştır. Türk Sağlık-Sen’in açtığı dava sonucunda bu düzenleme yargıdan dönmüş, yapılan kesintilerin hukuka aykırı olduğu tescillenmiş ve mağdur edilen sağlık çalışanlarının ücretleri iade edilmiştir. Ancak aynı anlayışın, süre uzatılarak yeniden hayata geçirilmesi, sorunun çözülmediğini; aksine ısrarla derinleştirildiğini göstermektedir.

Yeni düzenlemeyle birlikte bu sürenin bir yıla çıkarılması, ASM’lerde görev yapan hekimler ve sağlık çalışanları açısından gelir kaybını daha da artırmış, çalışanlar adeta suçluymuş gibi cezalandırılmıştır. Oysa bir sağlık çalışanının görevi, başvuran vatandaşa nitelikli ve etkin sağlık hizmeti sunmaktır. Vatandaşın ASM’ye gelmemesi durumunda onu zorla getirecek bir yetki ya da imkân söz konusu değildir. Buna rağmen sorumluluğun çalışana yüklenmesi, çalışma barışını zedeleyen, motivasyonu düşüren ve birinci basamak sağlık hizmetlerinin niteliğini olumsuz etkileyen bir yaklaşımdır.

Türk Sağlık-Sen olarak bu hukuksuzluğa sessiz kalınmamış, konu yargıya taşınmış ve iptal davası açılmıştır. Hukukun ve adaletin gereği olarak bu davanın da çalışanlar lehine sonuçlanacağına dair inancımız tamdır. Sendikamız, dün olduğu gibi bugün de aile hekimlerimizin ve aile sağlığı çalışanlarımızın yanındadır. Yaşanan mağduriyetler defalarca Sağlık Bakanlığı’na iletilmiş, sahadaki gerçekler tüm açıklığıyla ortaya konulmuştur.

Bu uygulama, er ya da geç hukukun duvarına çarpacaktır. Emeğin cezalandırıldığı, çalışanın iradesi dışında gelişen durumların maaş kesintisine gerekçe yapıldığı bir sistemin sürdürülebilir olması mümkün değildir. Sağlık çalışanlarının hakkı olan ücretin eksiksiz ödenmesi, yalnızca bir sendikal talep değil; aynı zamanda sosyal devlet ilkesinin ve kamu vicdanının bir gereğidir.

Türk Sağlık-Sen Samsun Şubesi olarak mücadelemiz, mağduriyetler tamamen giderilene, kesintiler sona erdirilene ve hak edenin hakkı eksiksiz şekilde teslim edilene kadar kararlılıkla sürecektir. Aile hekimlerimizin ve aile sağlığı çalışanlarımızın emeğini yok sayan hiçbir düzenlemeyi kabul etmiyor, birinci basamak sağlık hizmetlerinin gerçek yükünü omuzlayan sağlık emekçilerinin yanında olmaya devam ediyoruz.