Trabzon'un mistik atmosferi, tarihin derin izleri ve kültürel çeşitliliğiyle örülü kadim şehri, bu kez farklı bir etkinlikle gündeme taşınıyor. Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin 15 Ağustos Meryem Ana Yortusu'nu, Sümela Manastırı'nda yapacağı ayin, sıradan bir dini etkinliğin ötesinde gizli ajandaları da gündeme getiriyor. Patrikhanenin açıklamasında, yıllardır süregelen bu geleneksel ayinin, son zamanlarda siyasi tartışmalara yol açması ve hatta uluslararası ilişkilerde gerilimlere sebep olması dikkat çekici. Bir dini etkinliğin birden uluslararası siyasi arenada şekil alması, konunun derinlemesine değerlendirilmesini gerektiriyor. Bu etkinliğin arka planında yatan nedenler, tarihsel, siyasi ve stratejik boyutlarıyla ele alınmalıdır. Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin uluslararası bağlantıları ve bu etkinliği neden Sümela Manastırı'nda düzenlediği, dikkat çeken sorulardan sadece birkaçı. Trabzon, jeopolitik önemi nedeniyle uzun yıllardır çeşitli güçlerin gözdesi olmuş bir şehir. Özellikle Karadeniz'in stratejik önemi, bu bölgeyi uluslararası siyasi mücadelelerin odağı haline getiriyor. Farklı kültürlerin, dinlerin ve medeniyetlerin kesişme noktası olan Trabzon, birçok açıdan çekişmeli bir coğrafyadır. Ancak bu etkinliğin altında yatan en dikkat çekici faktör, Karadeniz'in jeopolitik önemi ve uluslararası güç dengeleriyle bağlantılı olabilir. ABD, Ukrayna ve Atlantik ittifakının bu etkinliği nasıl şekillendirdiği ve Türkiye-Rusya ilişkilerindeki olası etkileri, yakından incelenmesi gereken meseleler arasında yer alıyor. Patrikhanenin siyasi bir erk olarak hareket etme çabaları, Türkiye'nin iç politikalarını nasıl etkileyebilir? Bu tür etkinliklerin, ülkenin iç huzurunu bozma riski taşıdığı açıktır. Ülkede farklı din ve mezheplere sahip insanların bir arada yaşadığı bir ortamda, dini faaliyetlerin siyasi bir araca dönüşmesi tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Son olarak, bu etkinlikle birlikte ortaya çıkan 'teopolitik' boyut, dinin ve siyasetin nasıl bir araya geldiğini gösteriyor. Dinin siyasi hedefler için nasıl kullanıldığı ve uluslararası ilişkilerde nasıl bir rol oynadığı, derinlemesine incelenmesi gereken bir konudur. Kısacası, Sümela Ayini'nin arkasında yatan sebepler ve etkileri, sadece dini bir etkinliğin ötesinde ulusal ve uluslararası boyutta ele alınmalıdır. Geçmişin izleri, günümüzün siyasi gerilimleri ve geleceğin jeopolitik mücadeleleri, Trabzon'un mistik atmosferiyle birleşerek ilginç bir senaryonun parçasını oluşturuyor. Necat Kacan