Üretici Fiyatları Eylülde Zirveye Tırmandı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2025 Eylül ayı verilerine göre Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE), bir önceki aya göre %5,80, geçen yılın aynı ayına göre ise %46,83 oranında arttı.

Bu artış, hem üretici maliyetlerindeki yükselişi hem de tarımsal girdi fiyatlarındaki sert dalgalanmayı gözler önüne serdi.
On iki aylık ortalamalara göre fiyat artışı %37,98, Aralık 2024’e kıyasla artış ise %28,90 olarak kaydedildi. Uzmanlar, bu oranların “tarımsal enflasyonun hız kesmeden devam ettiğini” gösterdiğini belirtiyor.

Meyvelerde Fiyat Artışı %150’yi Geçti

Eylül ayında tarım ve avcılık ürünlerinde fiyatlar %6,28, ormancılıkta %0,25 artarken; balık ve su ürünleri sektöründe %1,96 düşüş yaşandı.

Ana ürün gruplarına bakıldığında;

Tek yıllık bitkisel ürünlerde artış: %5,10

Çok yıllık bitkisel ürünlerde artış: %4,38

Canlı hayvan ve hayvansal ürünlerde artış: %3,42

Yıllık bazda en sert artış, yumuşak çekirdekli ve sert çekirdekli meyvelerde %155,54 olarak gerçekleşti.
Aylık bazda ise diğer ağaç ve çalı meyveleri ile sert kabuklu meyvelerde %19,63’lük rekor artış dikkat çekti.

Bu tablo, üreticilerin maliyet yükünü artırırken, tüketicilerin de pazarda karşılaştığı yüksek fiyatların nedenini açıklıyor.

Üretici Artırıyor, Tüketici Ödeyemiyor

Tarım-ÜFE’deki sert yükselişin önümüzdeki dönemde Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) doğrudan yansıması bekleniyor.
Ekonomistler, meyve-sebze fiyatlarındaki artışın özellikle kış aylarında mutfak enflasyonunu yeniden tırmandırabileceğini ifade ediyor.

Öne çıkan TÜİK verileri:

Yıllık Tarım ÜFE artışı: %46,83

Aylık artış: %5,80

12 aylık ortalama artış: %37,98

Yumuşak/sert çekirdekli meyveler: +%155,54

Diğer meyveler (aylık): +%19,63

Dış Ticarette Fiyatlar Artıyor, Miktar Düşüyor

TÜİK’in açıkladığı dış ticaret verilerine göre, Ağustos 2025’te ihracat birim değer endeksi %3,8 artarken, ihracat miktar endeksi %4,8 azaldı.
İthalatta ise birim değer endeksi %0,5 artmasına rağmen, ithalat miktar endeksi %4,5 geriledi.

Bu durum, fiyatların yükseldiği ama ticaret hacminin daraldığı bir döneme girildiğini gösteriyor.
Dış ticaret haddinin 88,5’ten 91,3’e çıkması, ihracat fiyatlarının ithalata göre daha hızlı arttığını ortaya koydu.