'Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ittifak ilişkilerine ilişkin Şuşa Deklarasyonu'nun imzalanmasının üzerinden iki yıl geçti. Şuşa Deklarasyonu, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 15 Haziran 2021 tarihinde Şuşa'da imzalandı. Şuşa Beyannamesi her iki ülkenin parlamentoları ve devlet başkanları tarafından onaylandı. Şuşa Beyannamesi, iki kardeş ülke arasındaki ittifakın tüm şartlarını içermektedir. Şuşa Beyannamesi şöyle der: CAM BEYANNAMESİ 'Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ittifak ilişkileri hakkında Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Azerbaycan'ın ve Türk dünyasının kadim kültür beşiği Şuşa şehrinde görüşmesinin tarihi önemini vurgulayarak, İki dost ve kardeş ülke arasında imzalanan tüm uluslararası belgelere ve bu bağlamda 13 Ekim 1921 tarihli Kars Antlaşması'na bağlılıklarını yeniden teyit ederek, 9 Şubat 1994 tarihinde imzalanan 'Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Arasında Dostluğun ve Kapsamlı İşbirliğinin Geliştirilmesine Dair Anlaşma' ve 'Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Arasında İşbirliği ve Karşılıklı Yardımlaşma Protokolü', 16 Ağustos 2010 tarihinde imzalanan 'Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Arasında Stratejik Ortaklık ve Karşılıklı Yardım Anlaşması' rehberliğinde, iki ülke ve halkları arasındaki dostluk ve kardeşlikten yola çıkarak, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ilişkilerin niteliksel olarak yeni bir ittifak düzeyine yükseltilmesinin iki ülke ve halklarının çıkar ve çıkarlarına hizmet ettiğini vurgulayarak, Ortak çıkarların korunmasında her iki ülkenin siyasi, ekonomik, savunma, kültürel, insani, sağlık, eğitim, sosyal, gençlik ve spor alanlarındaki fırsat ve potansiyellerinin birleştirilmesinin öneminin bilincinde olarak, Birleşmiş Milletler Şartı da dahil olmak üzere uluslararası hukukun ilke ve normlarına uygun olarak küresel ve bölgesel barış, istikrar ve güvenliği sağlamaya yönelik ortak çabaların sürdürülmesinin önemini vurgulayarak, Karşılıklı ilgi alanına giren bölgesel ve uluslararası stratejik konulardaki faaliyetlerin karşılıklı koordinasyonuna duyulan ihtiyacı ifade ederek, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı, egemenliği, toprak bütünlüğü ve uluslararası kabul görmüş sınırlarının dokunulmazlığı gibi ulusal çıkarları ilgilendiren konularda ikili ve çok taraflı formatlarda dayanışma ve karşılıklı yardımlaşma ilkelerinden hareketle, Türk dünyasının sürdürülebilir kalkınmasına yönelik karşılıklı faaliyetleri bölgesel ve uluslararası düzeyde ilerletmeye yönelik çabaları birleştirerek, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ve Azerbaycan Milli Önderi'nin 'Azerbaycan'ın sevinci sevincimiz, hüznü bizim kederimizdir' ve 'Bir millet iki devlet' sözlerinin ne kadar isabetli olduğunu özellikle vurgulayan Haydar Aliyev halkı, halkımızın milli ve manevi zenginliği olarak değer görmektedir. Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkilerin daha da genişletilmesi ve derinleştirilmesi olasılıklarını kapsamlı bir şekilde değerlendirerek, beyan ederler: Taraflar, iki dost ve kardeş ülke arasındaki stratejik düzeyde gelişen ilişkilerden duydukları memnuniyeti dile getirirken, siyasi diyaloğun her düzeyde sürdürülmesinin ve karşılıklı üst düzey ziyaretlerin önemine dikkat çekiyor. Taraflar, 44 günlük Vatanseverlik Savaşı sırasında Azerbaycan'ın Ermenistan'ın 30 yıllık saldırgan politikasına son verdiğini, topraklarını işgalden kurtardığını, tarihi adaletin zaferini ve uluslararası hukukun restorasyonunu sağladığını söylemekten gurur duyuyor. Azerbaycan, Ermenistan'ın 30 yıllık saldırganlığının sona erdirilmesinde, işgal altındaki toprakların kurtarılmasında ve Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünün yeniden sağlanmasında Türkiye Cumhuriyeti'nin verdiği manevi ve siyasi desteği çok takdir etmektedir. Taraflar, Kafkasya bölgesinde istikrar ve güvenliğin güçlendirilmesi, tüm ekonomik ve ulaşım ilişkilerinin yeniden tesis edilmesi, bölge devletleri arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi ve uzun vadeli barışın sağlanması yönündeki çabalarını sürdüreceklerdir. Bu bağlamda Azerbaycan Cumhuriyeti Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin özel coğrafi durumu dikkate alınacaktır. Taraflar, Türkiye-Rusya Ortak Merkezi'nin Azerbaycan'ın kurtarılan topraklarındaki faaliyetlerine Türkiye'nin katkısının bölgede barış, istikrar ve refahın sağlanmasında önemli rol oynadığını vurguluyor. Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti, bağımsızlık, egemenlik, toprak bütünlüğü, uluslararası kabul görmüş sınırların dokunulmazlığı, devletlerin iç işlerine karışmama ilkeleri doğrultusunda ittifak ilişkilerinin kurulması için siyasi ve yasal mekanizmaları belirler. Taraflar, dış politika alanında koordinasyonun ve düzenli ikili siyasi istişarelerin uygulanmasının önemine dikkat çekmekte ve bu doğrultuda Azerbaycan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi çerçevesinde faaliyetlerin önemini vurgulamaktadırlar. Türkiye Cumhuriyeti. Taraflar, ulusal çıkarlarını korumayı ve güvence altına almayı amaçlayan bağımsız bir dış politika uygularlar. Taraflar, bölgesel ve uluslararası istikrar ve refah yoluyla barış, dostluk ve iyi komşuluğa dayalı uluslararası ilişkilerin geliştirilmesi, çatışmaların ve bölgesel ve küresel güvenlik ve istikrar sorunlarının çözülmesi için ortak çaba sarf etmektedir. Taraflar, yakın veya örtüşen bir pozisyon alarak ve Birleşmiş Milletler Teşkilatı, AGİT, Avrupa Konseyi, Türkçe Konuşan İşbirliği Konseyi dahil olmak üzere, güncel nitelikte ve karşılıklı ilgi alanına giren uluslararası konularda dayanışma ve karşılıklı destek göstererek ikili işbirliğini derinleştireceklerdir. Devletler, İslam İşbirliği Teşkilatı uluslararası ve bölgesel kuruluşlar çerçevesinde birbirlerine karşılıklı destek sağlayacaklardır. Taraflardan herhangi birinin görüşüne göre, üçüncü bir devlet veya devletler tarafından bağımsızlığına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne, uluslararası kabul görmüş sınırlarının dokunulmazlığına veya güvenliğine yönelik bir tehdit veya saldırı varsa, Taraflar ortak istişarelerde bulunacak ve Bu tehdidi veya saldırganlığı ortadan kaldırmak için BM'nin BM Şartı'nın amaç ve ilkelerine uygun inisiyatifi uygulayacak ve BM Şartı'na uygun olarak birbirlerine gerekli yardımı sağlayacaklardır. Bu yardımın miktarı ve şekli gecikmeksizin yapılacak görüşmelerle belirlenecek, ortak tedbir alınması için savunma ihtiyacının karşılanmasına karar verilecek, Silahlı Kuvvetlerin güç ve yönetim yapılarının koordineli çalışması organize edilecek. Tarafların Güvenlik Konseylerinin ulusal güvenlik konularına ilişkin düzenli ortak toplantıları yapılacak ve bu toplantılarda ulusal çıkarları ve Tarafların çıkarlarını etkileyen bölgesel ve uluslararası güvenlik konuları tartışılacaktır. Taraflar, iki kardeş ülkenin silahlı kuvvetlerini modern şartlara uygun olarak reforme etmek ve modernize etmek için ortak çaba göstermeye devam edecekler. Taraflar, mayınlı alanların temizlenmesi esas alınarak Ermeni işgalinden kurtulan bölgelerde hayatın normalleşmesine yönelik faaliyetleri destekleyecek. Taraflar, savunma kabiliyetlerini ve askeri güvenliği güçlendirmeyi, ortak eğitim ve öğretim yürütmeyi, iki ülkenin silahlı kuvvetlerinin birlikte çalışma kabiliyetini artırmayı, modern silahlara dayalı silah ve mühimmat yönetiminde yakın işbirliğini amaçlayan personel değişimini teşvik edeceklerdir. teknolojilerin geliştirilmesi ve bu amaçla yetkin yapı ve kurumların ilgili faaliyetlerinde bulunulmasını sağlamak. Azerbaycan ve Türkiye, diğer dost ülkelerin ordularıyla birlikte askeri tatbikatlara destek verecek. Taraflar, ulusal ve uluslararası yükümlülüklerini dikkate alarak deniz, hava ve uzay alanlarında karşılıklı teknoloji alışverişinde bulunacak, ortak yeteneklerin geliştirilmesi amacıyla ortak projelerin uygulanmasını teşvik edecek ve kalkınmaya olumlu katkı sağlayacaklardır. ortak savunma sanayii teknolojilerinin silah ve mühimmatla donatılmasını sağlayacak, üretimleri karşılıklı olarak teknolojilerini tanıtacak ve hâlihazırda ülkelerinde bulunmayan üretim alanlarının oluşturulmasına, ortak araştırma ve üretim çalışmalarının yürütülmesine, işbirliğine gidilmesine destek olacaktır. iki ülkenin savunma sanayi kuruluşlarının teknoloji, askeri ürün ve hizmetleri alanında iç ve dış pazarlarda. Taraflar, iki devlet arasında geliştirilen ve ulusal çıkarlarını karşılayan askeri-siyasi işbirliğinin üçüncü ülkelere yönelik olmadığını belirtmektedir. Taraflar, siber güvenlik alanında işbirliğinin daha da geliştirilmesinin önemini vurguluyor ve ortak bilimsel araştırmalar, uzmanlık eğitimi yürütecek ve bu alanda karşılıklı teknik işbirliğini teşvik edecek. Taraflar, ticari ve ekonomik ilişkilerinde ulusal ekonomilerinin ve ihracatının çeşitlendirilmesi, gelecek vaat eden alanlarda ortak üretimin tesisi, karşılıklı yarar sağlayan yatırım işbirliğinin geliştirilmesi için daha elverişli koşulların geliştirilmesi yönünde çabalarını artıracaklardır. . Bu bağlamda, Azerbaycan ve Türkiye, malların serbest dolaşımını organize etmek için mekanizmalar oluşturmak için önlemler alacaktır. Taraflar, bölgenin ve Avrupa'nın enerji güvenliğine katkı sağlayan, doğal gaz kaynaklarının ve güzergâhlarının çeşitlendirilmesini sağlayan stratejik Güney Gaz Koridoru'nun uygulanmasında Azerbaycan ve Türkiye'nin öncü rolünü vurgulamaktadır. Taraflar, Güney Gaz Koridoru'nun verimli kullanımına ve daha da geliştirilmesine yönelik eşgüdümlü çabalarını sürdüreceklerdir. Taraflar ayrıca, küresel enerji sektöründeki süreçleri de dikkate alarak bölgenin enerji arz güvenliğini güçlendirmek amacıyla elektrik alanında bölgesel iş birliğine katkı sağlayacak çabaları artırma ve sürdürme niyetini ifade etmektedir. Taraflar, iki ülke topraklarından geçen Doğu-Batı/Orta uluslararası taşımacılık koridorunun rekabet gücünü artırmak için karşılıklı iş birliğini güçlendirecek. Azerbaycan ve Türkiye, akıllı ulaşım sistemleri teknolojilerini kullanarak uluslararası ulaşım koridorlarının Azerbaycan-Türkiye kesimlerinde transit ulaşım potansiyelini daha da geliştireceklerdir. Taraflar, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin batı bölgeleri ile Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında Azerbaycan ile Türkiye'yi birbirine bağlayan koridorun (Zangezur Koridoru) açılması ve Nahçıvan-Kars demiryolunun bir bu koridorun devamı, iki ülke arasındaki ulaşım ve haberleşme ilişkilerinin yoğunlaşmasına önemli katkı sağlayacaktır. Taraflar, Azerbaycan ile Türkiye arasındaki ilişkilerin mevcut düzeyinin genel bölgesel ve uluslararası barış ve refaha katkıda bulunduğunu ve ilişkilerin, başta bölge ülkeleri olmak üzere uluslararası toplumun istikrarına, barışına ve çıkarlarına hizmet edeceğini vurgulamaktadır. Bölgeye barış ve refah. Taraflar, özellikle terörizm, tüm biçimleri ve tezahürleri, finansman ve ayrıca kitle imha silahlarının yayılması, organize suç, kara para aklama, yasadışı uyuşturucu kaçakçılığı gibi bölgesel ve uluslararası istikrarı ve güvenliği olumsuz etkileyen çeşitli tehditlere ve zorluklara karşı mücadele edeceklerdir. , insan kaçakçılığı ve yasa dışı göç alanlarındaki ortak çabalarını ve işbirliklerini genişletecek ve derinleştirecektir. Azerbaycan Cumhuriyeti, terörün her türlü ve tezahürü dahil, Türkiye Cumhuriyeti'nin egemenliğine, toprak bütünlüğüne, dokunulmazlığına, istikrarına ve güvenliğine yönelik her türlü faaliyeti kınamakta ve Türkiye Cumhuriyeti'nin terörle mücadelesini kararlılıkla desteklemektedir. Taraflar, farklı ülkelerde yaşayan Azerbaycan ve Türk diasporaları arasındaki işbirliğinin daha da geliştirilmesi amacıyla güçlerini birleştirecek, karşılaştıkları ortak sorunlar karşısında ortak adımlar atacak ve tutarlı dayanışma göstereceklerdir. Taraflar, diaspora faaliyetlerinin koordinasyonunu ve ülkelerinin sunumu ve ulusal çıkarlarının korunması hakkındaki tarihi gerçeklerin dünya toplumuna iletilmesinde karşılıklı desteği teşvik edeceklerdir. Taraflar, Ermenistan'ın Türkiye aleyhindeki asılsız iddialarının, tarihi çarpıtma ve tarihi gerçekleri çarpıtarak siyasallaştırma girişimlerinin bölgede barış ve istikrara zarar verdiğini vurgulayarak çabalarını güçlü bir şekilde destekliyorlar. 10 Aralık 2020 tarihinde imzalanan 'Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Arasında Medya Alanında Stratejik İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı' uyarınca taraflar, Azerbaycan-Türkiye Medya Platformu'nun olanaklarını dikkate alarak, iki ülkenin ilgili kurumları arasında bilgi, iletişim ve kamu diplomasisi alanlarındaki işbirliği de güçlendirilecek ve bu çerçevede dışişleri bakanlıkları arasında yakın istişareler ve bilgi alışverişleri gerçekleştirilecektir. Taraflar, parlamentolar arası işbirliğinin daha da güçlendirilmesini ve bu yöndeki karşılıklı faaliyetlerin artırılmasını teşvik etmektedir. Taraflar, her iki halkın ortak değerlerinin başlıca tezahürleri için gerekli kamuoyu desteğini sağlayacak, tarihi ve kültürel miraslarının korunması için ortak faaliyetler yürütecek. Taraflar, Türk dünyasının birliğine ve esenliğine hizmet edecek ulusal ve uluslararası çabaların artırılmasına dikkat çekti. Taraflar, Türk kültürel mirasının uluslararası düzeyde tanıtılması ve tanıtılması alanında ortak iş birliğini güçlendireceklerdir. Taraflar, Türk dayanışmasını daha da güçlendirmek amacıyla Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi, Türkiye Akademisi, Türk Kültür ve Miras Vakfı, TÜRKSOY ve Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenterler Meclisi çerçevesinde yürütülen faaliyetleri teşvik edecek. . Taraflar, bir Tarafın vatandaşlarının diğer Tarafın topraklarına kimlik kartı ile seyahat etmesi konusunda varılan anlaşmadan duydukları memnuniyeti ifade etmekte ve bu anlaşmanın halklarımız arasındaki yakınlık ve halklar arası ilişkiler açısından müstesna önemine dikkat çekmektedir. , Taraflardan birinin vatandaşlarının diğer Tarafın topraklarında mütekabiliyet ilkesine uygun olarak yaşama hakkını elde etmelerini kolaylaştırmak için uygun tedbirlerin alınmasını takdir ederler. Taraflar, gerekli devlet desteğini sağlayarak halkları arasında insani, sosyal koruma, bilim, eğitim, sağlık, kültür, gençlik ve spor alanlarında ortak değerlere dayalı yakın ilişkileri daha da geliştirecek ve derinleştirecektir. Bu amaçla iki ülkenin ilgili kurumları tarafından ortak sürekli faaliyetler yürütülecektir. 15 Haziran 2021 tarihinde Şuşa şehrinde Azerice ve Türkçe dillerinde iki asıl nüsha olarak imzalanmıştır, tüm metinler eşit derecede geçerlidir. Deklarasyon şu kişiler tarafından imzalandı: Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan