Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu’nun kamu özel işbirliği (KÖİ) projeleriyle ilgili soru önergesine verdiği yanıtta, KÖİ modelini övdü ama kritik sorulara yanıt vermedi. Bakan, KÖİ’yi “devletin asli görevlerini yerine getirmek için bütçe imkanlarını artıran finansman modeli” olarak tanımladı.

Oysa bu projelerde gelir sağlanması bir yana, bütçeden şirketlere her yıl milyarlarca liralık garanti ödemesi yapılıyor. Bu ödemeler halkın vergilerinden karşılanıyor. Bakan, süresi dolan Kuzey Marmara Otoyolu’nun Odayeri-Paşaköy kesiminin neden hâlâ kamuya devredilmediğine dair sorulara yanıt vermedi.

Süresi dolan kesim hâlâ şirketlerde

CHP’li Karasu, önergesinde Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün de içinde yer aldığı Kuzey Marmara Otoyolu’nun Odayeri-Paşaköy kesiminin ihalesinin 20 Nisan 2012 tarihinde yapıldığını hatırlattı. İhaleyi, İÇTAŞ (Türkiye) - ASTALDI (İtalya) firmalarının oluşturduğu ICA Ortak Girişimi Konsorsiyumu kazandı.

Firma, 10 yıl 2 ay 20 gün ile en kısa süreyi teklif etti. Hazine, projeye 8 Mayıs 2014 tarihinde garanti verdi. Bu süre, 28 Temmuz 2024’te sona ermesine rağmen, otoyol ve köprü hâlâ şirketler tarafından işletiliyor. Karasu, “Şirketler her yıl 1 milyar doların üzerinde parayı devletten almaya devam ediyor. Projenin 2028’de devredileceği açıklansa bile, halkın cebinden güncel kurla 180 milyar TL çıkacak” dedi.

Bakan bilgi vermedi, KÖİ’yi övdü

Uraloğlu, kamuya devir yapılmamasının ve sürenin uzatılmasının gerekçelerine dair sorulara yanıt vermedi. Bunun yerine KÖİ modelinin bütçe imkanlarını artıran bir finansman modeli olduğunu savundu. Ayrıca garanti geçiş sayıları ve işletme süresinin kredilerin geri ödeme süresine göre belirlendiğini belirtti ve geçiş ücretleri ile ödemelerin mevzuata uygun yürütüldüğünü iddia etti.

Milyarlarca lira halkın cebinden çıkıyor

Karasu, yanıtı değerlendirirken, süresi dolan projelerin kamuya devredilmemesinin yarattığı milyar TL’lik yüke dikkat çekti. Karasu, “Üstelik, devlete devir tarihleri dolmasına rağmen sözleşme değişiklikleriyle projeler devlete devredilmiyor. Çocuklarımız, torunlarımız bile bu şirketlere borçlu hale geliyor” ifadelerini kullandı.

Karasu’nın verdiği rakamlara göre:

2024’te karayolları bütçesinden yapılan garanti ödemesi: 60,3 milyar TL

Son 5 yılda yapılan toplam ödeme: 273 milyar TL

2019-2026 döneminde yapılması planlanan garanti ödemeleri: 13,5 milyar dolar

Karasu, devletin elindeki köprü ve otoyolların özelleştirilme girişimlerine dikkat çekerek, “Oysa bu paralarla neler yapılırdı. Milletin aklıyla adeta dalga geçiliyor” dedi.