2000'li yıllardan sonra çocuklarda internet yükünün oluşmasına dikkat çeken Sosyolog Doç. Dr. Adem Palabıyık, sanal alemin gerçek dünyada olmama olasılığı çocukların sonuçlarına vurgu yaparak ailelere uyarılarda bulundu.
İnternet bağlantılarının önemli nedenlerinden kişilerin erişebildiğini dikkate alan Palabıyık, kullanıcıların tek tuşla istedikleri bilgiye kolayca erişebildiğini dile getirdi.
Çocuğunun kendi ailesinden bağımsız sanal alemde inşa ettiği realiteden uzaklaştırabilmenin tek yolu ile ilgili olan ilgiyi kesmemek olduğunu ifade eden Palabıyık, sanal alemde çocuğunun özgür hissedebildiğinin gökyüzünü çizdi.
“2000'li yıllardan sonra gözlerde internet kullanımı başladı”
İnternet içeriğiyle ilgili İLKHA muhabirine konuşan Palabıyık, “Özellikle 2000'li yıllardan sonra değerlendirmelerde internet kullanımı başladı. Bu internet kısıtlamalarının birçok nedeni var. Bunun ilk olayı kolay elde edilebilirlik. Çocuklar özellikle tek tıkla, yani tek tuşla istedikleri bilgilere kolayca erişebiliyorlar. Çocukların eriştiği bu bilgiler, onların ulaşamayacakları belki de kilometreyi göremeyen olan bilgiler, ellerinin altında olmasına sebep oldu. Bu da bireylerin kendileri için sanal dünya oluşturmasını sağladı.” dedi.
“Çocuklar sanal alemde ne yapıyor?”
“Çocuklar sanal alemde ne yapıyor?” diyen Palabıyık, “Özellikle kendi yolunu belirliyorlar. Dışarıdan onlara dayatılan bir kural yok. İstedikleri zaman bu kuralları esnetebiliyor, istedikleri zaman da bu kuralları katı hale getirebiliyorlar. Yasak koyucular kendilerini onlar için, o yasayi yorumlayan yine kendilerinde oluyor. Yasak koyucu, yasa yorumlayıcı olan çocuklar, istedikleri zamanı bu şekilde değiştirebilme şansına sahip olmalarından dolayı sanal alemde kendilerine bir kale oluşturanlar ve bu kaleye kimin girdiği, kime giremeyeceğini de onlar belirliyorlar. Bu Kale içinde, bu sanal dünya içinde kurdukları bütün ilişkiler bir anda kesme dağıtımları da var ama bu gerçek dünyada mümkün değil. Çünkü muhatap olduğunuz insanlar, bireyler, anne ve baba, sizin üzerinizde belli hak ve hukuka sahip ama böyle olmayan bir imkan sanal dünya çocukları sunuyor. Çocukların istedikleri kişiyle buluşma, istedikleri kişiyle de görüşebilmeme gidip elde ettikleri için, istedikleri ve sayısız insanla kurdukları ilişkiyi yine tek tuşla sayısız insanla kesebiliyorlar. Bu onlara inanılmaz bir özgürlük alanı sunuyor.” ifadesini kullandı.
“İnternet kullanımının esas sebebi”
Palabıyık, çocukların gerçek dünyada kurduğu toplumsal ilişkiler, belirli bir kurala dayandığı, bu kurala uymadıklarında toplumsal zeminden dışlandıkları için sana alemde de bunun tam tersini inşa ettiklerini vurguladı.
Palabıyık, “İşte inşa ettikleri, yeniden düzenledikleri ve sonsuz olan bu gerçeklik, aslında onların internet yapısının esas sebebi. İnternet yorumlama, çocuğun kendisini gerçek dünyada var edememesinin sonucu olarak, sana alemde bir kodla, bir kimlikle ya da bir veriyle inşa etme sonucu ortaya çıkıyor. Çocuk bu veriyi istediği şekilde kullanıyor, istediği şekilde yönlendiriyor. Hoşuna gitmediği zaman da bu veriyi ortadan kaldırabiliyor. Dolayısıyla sanal alem, çoğaltma bu şans elde etmek için, bu şans üzerinde çocuk kendisini değerlendiriyor. Hatta orada ünlü oluyor. Bir yandan keskin nişancı, çok iyi seçilmiş bir isim oluyor. Bu girişi sanal dünyada inşa ettiği için, oraya bağımlı hale geliyor.” diye konuştu.
'Çocuk sana alemde ne elde ediyor?'
Çocuğun kendi ailesinden bağımsız sanal alemde inşa ettiği realiteden uzaklaşabilmenin tek yolunun, ilişkiyi olan ilgiyi kesmemek için çizmek bulutundan Palabıyık, gördüklerini söyledi:
“Çocuk sana alemde ne elde ediyor? Önce buna bakmak lazım. İlk orada bir popülerliği var. Ebeveynlerinin kendisine ait olduğu bir gerçeklik var. Üçüncüsü ise, gerçek sanal alemde yeniden inşa etme hakkı var. Peki gerçek dünyada bunu yapabiliyor mu çocuk? Gerçek dünyada ailenin ortaya koyduğu kural var. Çocuk da bu kurala sahip olmak zorundadır. Bu kurala uymadığı zaman çocuk, sanal alemde inşa ettiği gerçeği bu dünyada inşa boyutu. Dolayısıyla sanal alemde kopamıyor. 'Ben orada daha özgürüm.' diyor. Gerçek kısıtlamalar kısıtlanıyor.”
İnternet bağlantılarından kurtulmanın yolları
Çocuğun internet yapısından kurtarılması için ailelere önemli tavsiyelerde bulunan Palabıyık, dağıtımını şu şekilde sürdürdü:
“Anne babaların çocuklarında kısıtlama sağlayıcı özelliği kullanmak lazım. Mesela karar alınca çocuklarla birlikte alınması lazım. Karar bölümlerinde çocuklar dışlarsanız, çocukların kendi söz haklarının olmadığını düşünürse, bunun özgürlük alanında da kısıtlamalar. Çocuğun temel uğraşları neler? Çocuk nede başarılı? O başarılı olduğu yerlerde muhafaza edilmesi lazım. Bu yolculuklarda karar aile üyelerini ortak karara bağlamamız lazım. Özellikle ergenlik dönemindeki temel uğraşları, merakları var. Bu merakın aile tarafından kullanılması lazım. Bu uçuk olmamalıdır. Ayağı yere basmayan merak edilmemelidir. Özellikle terör hücreleri buralardan besleniyor. Özellikle internet ortamlarının güvenilir hale getirilmesi lazım. Çocuk kilidi denen bir şey var İnternet dünyasında. Çocuk sığınmasını de hayata geçirmek lazım. Ama en önemli aile içi kurduğu açıklamalar, Arkadaşlarıyla kurduğu açıklamalar, kendini yeniden inşa etmeye çalıştığı açıklamalarda, eğer çocukların söz hakkı verilse, çocukların sanal aleminde kazandığı o güveni, gerçek dünyada da kazanırsa, o zaman bu sınırlamaların belirli bir düzeyde asgariye indirmiş olabilir. Bununla birlikte başarıyı ödüllendirmesi lazım. Siz çocuğun başarısını görmezden gelir, onu ödüllendirmezseniz, o zaman oyunlarda o sanal alemdeki aşınmayı önleme çok minimum düzeyde mümkün olm