Millet İttifakı'nın 'Ortak Politikalar ve Mutabakat Metni' 240 sayfada ve 9 başlık altında düzenlenen metin olarak 'Ülkemizin önemli temel politika alanlarında milletimizin menfaatleri doğrultusunda belirlediğimiz hedef, politika ve projeleri içeren 'Ortak Politikalar Mutabakat Metnimizi kamuoyuna açıklıyoruz diyerek 30 Ocak 2023 tarihinde duyurulmuştu.   Ortak Politikalar Mutabakat Metninde yer alan somut hedef, politika ve projeler milletimize karşı ortak taahhüdümüzdür' sözleriyle ilan edildi.   Öncelikle bu metni okurken ortak mutabakatın parçası olan altı partinin farklı ideolojik pozisyonları olduğu, farklı seçmen kitlelerine hitap ettikleri ve onları ortaklaştıran tek unsurun da muhalefet bileşenleri oldukları dikkate alınmalı.   Bu farklılıklardan bir uzlaşıyla çıkabilmek, hedeflerde ve önceliklerde, politika araçlarının kullanımında ortaklaşabilmek söylemin eyleme dönüşme potansiyeli hakkında öngörü sağlıyor. Kamu yönetiminden eğitime, kadın politikalarından şehir yönetimine çok farklı politika kalemlerini içeren metnin ana teması kurumsal yeniden inşa.   Bu kurumsal inşanın en önemli hedefi de devletin yeniden bir güç tekeline, kurumsal erozyona, yolsuzluk ve kayırmacılığa dönmesini engelleyecek fren ve denge mekanizmalarını hayata geçirmek.   Mevcut kurumların mevzuat, personel ve liyakat, yetki ve kaynak aktarımı açısından yeniden yapılandırılması bu denetim unsurlarının bir bileşeni.  Kuvvetler ayrılığına yapılan vurgu, meclisin yeniden güçlendirilmesi ve muhalefete yönelik katılımcı mekanizmaların devreye sokulması da bir başka bileşen.   Ancak fren ve denge mekanizmaları içinde sistem değişikliğine işaret eden ve demokratik işleyişi güçlendirecek en önemli konu cumhurbaşkanının yetkilerinin, kurumsal bileşenlerinin, kaynaklarının sınırlandırılması.   Örneğin cumhurbaşkanının sadece bir kere, yedi yıllık bir süre için seçilmesi ve daha sonra siyasi faaliyetlerinin sona ermesi önemli bir kısıt. Aynı şekilde cumhurbaşkanının veto yetkisinin kaldırılması ve yalnızca geri gönderme yetkisi verilmesi de seçim sonrasında meclis ve cumhurbaşkanlığı arasındaki güç dengesi açısından anlamlı.   Demokratik işleyişin tesis edilmesi açısından ifade ve örgütlenme özgürlüğüne yönelik kısıtlamaların kaldırılması, örneğin #OHAL süresinin kısaltılması, KHK mağduriyetlerinin giderilmesi, internet ve medyaya yönelik şeffaflık vurgusu da yine çoğulcu ve dengeleyici unsurlar olarak demokratik özgürlüklerin kullanımına alan açıyor.   Ancak politika alanlarına tematik olarak bakıldığında mutlaka birtakım konulara öncelik verildiği, belli konuların ise metin içinde yer bulmadığı görülebilir.   Örneğin sosyal politikalar içinde toplumsal cinsiyet yerine “kadın” başlığı altında hedeflerin belirlenmesi, güçlendirmeye yönelik yasal değişikliklerin kadınları aktif birer özneye dönüştürmekten çok paternalist bir hak tahsisine dayalı olması, siyasi katılımla ilgili bir hedefin olmaması, kadına şiddeti önleme konusunda korumacı politikaların yanında eğitici politikaların olmaması bazı eksiklikler.   Benzer bir biçimde kentleşme başlığı altında sunulan, kentsel sorunları hedef alan ve insan merkezli bir kentsel dönüşüm hedefini destekleyen politika kalemleri de kentlerin ve kentsel dönüşümün mevcut durumu dikkate alındığında bir nebze soyut kalıyor, çünkü bu politika bileşenleri geleceğe yönelik daha iyi bir kent hayatı hedeflerken artık kemikleşmiş kent sorunlarını, artık değiştirilmesi mümkün olmayan durumları, örneğin nüfus yoğunluğunu, mekânsal sıkışmayı, kentteki sınıfsal çatışmayı göz ardı ediyor, böyle olunca da gerçekten uzak bir iyimserlik hissi yaratıyor.   Sonuç olarak, olası bir iktidarın ilk yüz günü için iyi bir başlangıç, ama toplumun ihtiyaç duyduğu dönüşüm için biraz daha emek gerektiren bir eylem planı. Ali Berham ŞAHBUDAK…  

İşte 'Millet İttifakının 'Ortak Mutabakat Metni Listesi':

 

1. Başkanlık sistemine son verilecek

2.Kur Korumalı Mevduat tarih olacak

3. Kanal İstanbul projesi iptal edilecek
4. Tank Palet Fabrikası millileştirilecek.
5. GATA/askeri hastaneler yeniden açılacak.
6. Seçim barajı %3 olacak
7. Varlık Fonu tarihe karışacak
8. Geçiş garantili sistem tarih olacak
9. Atatürk Havalimanı yeniden açılacak
10. Festival yasaklama devri bitecek
11. YÖK kaldırılacak
12. Askeri liseler ve harp akademileri yeniden açılacak
13. Parayla vatandaşlık satma devri bitecek
14. Sığınmacılar gönderilecek
15. Atatürk Orman Çiftliği diriltilecek
16. Kamuda çoklu maaş dönemi sona erecek
17. Çakarlı araç uygulaması bitecek
18. Cumhurbaşkanı Beştepe'de kalmayacak
19. Türkiye Şeker Kurumu yeniden kurulacak
20. Kamuda işe alımlarda mülakat devri sona erecek
21. Kamuda taşeron sistemi tarih olacak
22. İtibardan tasarruf olacak
23. Cumhurbaşkanı uçak sayısı azaltılacak
24. Cumhurbaşkanı uçakları satılıp yangın söndürme uçakları alınacak
25. Kalıcı yaz saati uygulaması sona erecek
26. Dış politikada ihvancılık bırakılacak ve Yurtta Sulh, Cihanda Sulh devri başlayacak
27. Sınırlar korunacak ve kaçaklar engellenecek

28.AB'yle imzalanan Geri Kabul (Sığınmacı) Anlaşması gözden geçirilecek

29. Ortadoğu'da Osmanlıcılık politikası terk edilecek
30. Atatürk'ün 'Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü' yeniden açılacak
31. Türk Devletleri Teşkilatı güçlendirilecek
32. Ege'de Türk hakları korunacak
33. Kritik askeri kurumlar asla özelleştirilmeyecek

34.Türk Telekom ve Turkcell millileşecek

35. Devlet yurtları çoğalacak
36. Geçiş garantili ihalelerden doğan kamu zararları, vurguncu şirketlerden geri alınacak
37. Kanal İstanbul projesi iptal edilecek ve bu projeye harcanacak para GAP gibi projelere yönlendirilecek
38. Muharip Uçak, Altay Tankı, Fırkateyn gibi milli üretimler hayata geçirilecek.
39. Doğu Akdeniz'de doğalgaz ara faaliyetleri artırılacak.
40. 8 Mart'ta tüm kadınlar izinli sayılacak
41. Kamuda akraba kontenjanlarına son verilecek
42. İlkokul öğrencilerine insan hakları, adalet, sağlık, çevre, hayvan hakları gibi dersler öğretilecek
43. Cumhurbaşkanı kararnameleri tarihe karışacak
44. Çoklu Baro sistemi kaldırılacak
45. Kamu İhale Kanunu gözden geçirilecek
46. Merkez Bankası bağımsızlaştırılacak
47. TÜBİTAK aslına dönecek
48. İnternette fiber devrim yapılacak
49. İnternetteki vergiler azaltılacak
50. Savunma sanayii alanında özel sektörün önü açılıp rekabet sağlanacak
51. Yerli motor ve %100 yerli tank üretimi projesi başlatılacak
52. Aselsan, Havelsan, TAI, MKE, TUSAŞ gibi kamu şirketlerine her türlü destek sağlanacak
53. İşsizlik Fonu, sadece işsizler için kullanılacak
54. Cumhurbaşkanı partisiz olacak, görevi bittikten sonra siyasi yasak uygulanacak
55. Ülkeyi ilgilendiren projeler e-devlet üzerinden oylanacak
56. Yabancıya maden hammadde satışı sınırlanacak
57. Tarımda zehirli ilaçlarla mücadele edilecek
58. İmar afları sınırlandırılacak.
59. TOKİ, zenginler için değil evsizler için çalışacak
60. Kadına şiddet sorunuyla mücadele edilecek
61. Ped vb ürünlerde vergiler azaltılacak
62. Çocuk evlilikleriyle mücadele edilecek
63. KKTC, Doğu Akdeniz ve Azerbaycan politikaları güçlendirilecek
64. Kuvvet Komutanlıkları yeniden genelkurmaya bağlanacak
65. Terörle mücadele kesin şekilde sürdürülecek
66. Yurt dışına kaçan teröristlerin iadesi sağlanacak
67. Uyuşturucu ve mafya baronlarıyla mücadele edilecek
68. Afet vergileri sadece afetlerde kullanılacak
69. İstanbul depremine hazırlık seferberliği başlatılacak
70. Kentsel dönüşüm üzerinden rant devri bitecek
71. Yanan ormanlar yeniden orman yapılacak
72. Ormanlar hakkında cumhurbaşkanına verilen yetki kaldırılacak
73. Sahilleri şirketlere peşkeş çekme dönemi bitecek
74. Turizm'de imar rantı dönemi sona erecek
75. Zengini koruyan vergi afları tarih olacak
76. Konut sektöründeki rant vergilendirilecek
77. KPSS'ye girişte ücret alınmayacak
78. Yerel yönetimlerde kayyum dönemi bitecek
79. Sokak eylemlerine müsaade edilecek
80. TRT ve AA bağımsızlaştırılacak
81. Yurt dışı seçmenler 15 vekil seçebilecek
82. %1 oy alan partiler hazine yardımı alacak
83. Yurt dışına çıkarılan yolsuzluk paraları geri gelecek
84. Vergi cennetlerine para aktarımı sınırlandırılacak
85. KYK kredi ve bursları artırılacak
86. Eğitim öğretimde KDV oranı düşürülecek
87. Çiftçiye indirimli elektrik verilecek
88. Çiftçilerin kullandığı kredilerde faiz indirimi yapılacak
89. Akkuyu Nükleer Santral projesi incelenecek. İmtiyazlar varsa iptal edilecek
90. Tüm ülkede musluk suları içilir olacak
91. KHK mağduriyetleri tespit edilip düzeltilecek
92. Özelleştirilen elektrik şirketleri incelenecek
93. Yurt dışına kaçırılan tarihi eserleri geri getirilecek
94. Hayvanları koruma kanunu çıkarılacak
95. Devlet okullarında ücretsiz süt ve yemek dağıtılacak
96. Öğrencilere 'eğitim destek kartı' ve ücretsiz internet sağlanacak
97. Öğrenciler en az bir yabancı dil ve yazılım dili öğrenecek
98. Yurt dışına giden sağlık çalışanlarının dönüşü sağlanacak
99. Gençlerden pasaport ve yurt dışı çıkış harcı alınmayacak
100. Sağlıkta şiddet dönemi son bulacak
101. Bakan yardımcılıkları kaldırılıp müsteşarlıklar geri getirilecek
102. Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu kurulacak
103. Bilişim ve Yenilikçilik Bakanlığı kurulacak
104. Milli gelirin %1'i tarıma destek olarak verilecek
105. Çiftçiye mazot, tohum ve gübre desteği verilecek
106. 4+4+4 sistemi kaldırılacak. 1+5+4+3 sistemi getirilecek
107. ÖSS tek değil çoklu sınav olacak
108. 15 Temmuz şehit ve gazileri için toplanan 310 milyon TL'nin akıbeti araştırılacak.

  Millet İttifakının 'Ortak Mutabakat Metninin 244 sayfalık programındaki 108 maddesi / Ali Berham ŞAHBUDAK..