5 Temmuz 2025 Cumartesi günü, Uluslararası Doğu Türkistan STK'lar Birliğ, İstanbul Sarıyer’deki Çin Başkonsolosluğu önünde bir araya gelerek 5 Temmuz 2009’daki Urumçi Katliamı’nı protesto etti.

Protesto, 5 Temmuz 2009’da Doğu Türkistan’ın Urumçi kentinde barışçıl bir halk yürüyüşünün Çin güçlerince kanlı biçimde bastırılmasının yıldönümünde düzenlendi. O tarihte binlerce Uygur Türkü öldürülmüş, on binlercesi gözaltına alınmıştı.

26 Haziran 2009’da Şavguan’da başlayan olaylar sonrası Çinliler Uygur işçilere saldırılmış, ardından öğrenciler ve halk barışçıl bir eylem düzenlemişti. Ancak Çinli yetkililer bu yürüyüşü kanlı bastırmıştı. Net kurban sayısı hâlâ tartışmalı. Çin resmi kaynakları 200'e yakın kişinin öldüğünü, 1721 kişinin yaralandığını öne sürse de bağımsız raporlar ölü sayısının binlerle ifade edildiğini gösteriyor.

Protesto sırasında, Uluslararası STK’lar Birliği Genel Sekreteri Abdureşid İmin Hacı, Doğu Türkistan Alimler Birliği Başkanı Dr. Alimcan Buğda, Dünya Uygur Kurultayı Vakfı Başkanı Abdureşid Abdulhamid, Hüda Par İstanbul İl Başkanı Mehmet Eşin de 5 Temmuz Katliamı hakkında açıklamalarda bulundu.

Protestoda, “İşgalci Kızıl Çin, Türkistan’dan defol!”, “Soykırıma sessiz kalma!”, “Türkistan Türk'tür, Türk kalacak!” gibi sloganlar sıkça atıldı.  Ellerinde Türk ve Doğu Türkistan bayraklarıyla yürüyen grup, protesto duasıyla eylemi sonlandırdı.

Protestocular, Çin'in Doğu Türkistan’da uyguladığı asimilasyon politikalarını ve insan hakları ihlallerini “soykırım” olarak nitelendirdi. Ayrıca, uluslararası toplumun sessizliğini kınadı ve Türkiye ile dünya basınını harekete geçmeye çağırdı.