Bugün, 6 Kasım 2025 Perşembe
Batman’ın verimli topraklarında yerli ıspanak hasadı başladı. Kış aylarının en önemli sebzelerinden biri olan ıspanağın tarlalardan sofralara uzanan yolculuğu, bu yıl çiftçiler için zorlu geçiyor. Yüksek üretim maliyetleri, düşük satış fiyatları ve dış illerden gelen ürünler, Batmanlı üreticiyi zor durumda bırakıyor.
Üreticiler, "Ispanak sadece bir sebze değil, sağlığın ve emeğin simgesidir. Biz üretmekten vazgeçmeyiz ama destek görmezsek ayakta kalamayız." diyerek Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere tüm yetkililere çağrıda bulunuyor.
Kentte birçok üretici, ailesiyle birlikte gece gündüz demeden çalışarak tarlalarını ekime hazırlıyor, sulama ve gübreleme işlemlerini kendi imkânlarıyla sürdürüyor. Ancak artan girdi maliyetleri, kira ve nakliye giderleri çiftçiyi zorluyor.
Ispanak üretiminin bu yıl geçtiğimiz yıllara oranla artmasına rağmen satış fiyatlarının düşmesi, üreticinin gelirini ciddi oranda azaltmış durumda. Batman'da İLKHA mikrofonuna konuşan çiftçiler, üretmeye devam etmek için hem finansal hem de organizasyonel desteğe ihtiyaç duyduklarını belirtiyor.
Çetin Yıldız
"Tek geçim kaynağımız bu tarla"
Çocukluğundan beri çiftçilik ve hayvancılıkla uğraştığını belirterek, ıspanak üretim sürecini anlatan çiftçi Çetin Yıldız, "Mesleğimiz çiftçiliktir. Çocukluktan beri bu işin içindeyiz. Şu an kiraladığımız yaklaşık on dönümlük arazide ıspanak üretiyoruz. Toprağı sürdük, çapayı yaptık, tohumumuzu ektik, ardından fiskiyle suladık. İki ayın sonunda hasat aşamasına geldik. Geçim kaynağımız tamamen burası. Ailece çalışıyoruz, zaman zaman işçi de tutuyoruz. Ancak fiyatlar düşük olduğu için masraflarımızı karşılayamıyoruz." dedi.
"Ürün değerini bulmayınca zarar ediyoruz"
Üretim maliyetlerinin her geçen gün arttığını dile getiren Yıldız, "İcara (kira) parası, gübre, tohum, ilaç, ulaşım, elektrik derken giderimiz çok fazla. Örneğin tohumun kilosu bin TL. Ürün değerini bulmayınca zarar ediyoruz." diyerek maliyet yüküne dikkat çekti.
"Üretiyoruz ama satışta zorlanıyoruz"
Özellikle satış konusunda yaşadıkları sıkıntılara değinen Yıldız, "Biz üreticiyiz, üretiyoruz ama satışta zorlanıyoruz. Mersin veya Adana gibi yerlerde kooperatifler çiftçinin malını satıyor, gerekirse yurt dışına gönderiyor. Çiftçi sadece üretime odaklanıyor. Ama Batman'da böyle bir sistem yok. Burada üretilen ıspanak zaten Batman'a yeter, hatta fazlası bile var. Ancak dışarıdan da ürün geldiği için arz fazlası oluşuyor, fiyatlar düşüyor. Eğer burada da kooperatif benzeri bir yapı kurulsa, çiftçilere sahip çıkılsa, üretim planlı hale getirilse, hem fiyat istikrarı sağlanır hem de kimse zarar etmez. Ama şu an kimse neyin ekildiğini, ne kadar üretildiğini bilmiyor." diyerek tarım politikalarına dikkat çekti.
Kasım Yıldız
"Yetkililerden kredi veya sera desteği talep ediyoruz"
Faizsiz kredi ve sera desteği alamamaktan da şikâyetçi olduklarını belirten bir diğer üretici Kasım Yıldız ise, "Batman'da 13 dönüm arazi tuttuk, 10 dönümüne ıspanak ektik. Geçen yıl kilosu 40-50 lira olan ıspanak bu sene 20-25 liraya kadar düştü. Bu fiyatla zarar ediyoruz. Yetkililerden ürünlerimizin satılması konusunda destek bekliyoruz. Beş yıllığına kiraladığımız bu tarlada sera kurmak istedik. Bankaya başvurduk, faizsiz kredi dediler ama teminat istediler. Zaten teminatımız olsa kendi seramızı kurardık. Biz tarımdan şunu bekliyoruz: Bize sahip çıksınlar, sera desteği versinler." ifadelerini kullandı.
"Üretmek istiyoruz ama destek olmadan ayakta kalmamız zor"
Ispanağın faydalarına da değinen Yıldız, "Ispanak, bağışıklığı güçlendirir, demir eksikliğini giderir, kış aylarının vazgeçilmez sebzesidir. Ancak bu kadar faydalı bir ürünü üreten çiftçi şu an mağdur durumda. Batman sebze halinde aşırı ve düzensiz şekilde ürün gelmesi nedeniyle fiyatlar düşüyor. Birçok üretici ürününü tarlada bırakmak zorunda kalıyor. Herkesin ne ektiği belli olsun, tarım yetkilileri bu işi yönetsin. Biz çiftçiyiz, üretmek istiyoruz ama destek olmadan ayakta kalmamız zor." sözleriyle çağrıda bulundu. (İLKHA)
