Bugün, 5 Kasım 2025 Çarşamba
Brüksel’in iki ana kurumu olan Avrupa Parlamentosu (AP) ile Avrupa Komisyonu, savunma harcamaları meselesi nedeniyle karşı karşıya geldi. Parlamento, Ursula von der Leyen liderliğindeki Komisyon’un Avrupa Birliği (AB) genelinde savunma harcamalarını artırmak için yasama organını devre dışı bırakması halinde, Komisyonu mahkemeye verebileceği uyarısında bulundu. Tartışmanın merkezinde 150 milyar avroluk bir kredi programı yer alıyor.
Mart ayında von der Leyen, "Rusya’dan gelen bir tehdit" olarak tanımladığı duruma yanıt olarak, AB genelinde askeri kapasiteyi artırmayı hedefleyen 800 milyar avroluk bir kaynak planını açıklamıştı. Bu plan doğrultusunda Komisyon, fonu sağlamak için AB'nin İşleyişine İlişkin Antlaşması'nın (TFEU) 122. maddesini temel aldı. Söz konusu madde, acil durumlarda üye devletlerin, yürütme organının tekliflerini olağan yasama sürecine gerek kalmadan onaylamasına imkân tanıyor.
AP Başkanı Roberta Metsola, birkaç gün önce von der Leyen’e bir mektup göndererek planın yasal dayanağının değiştirilmesi çağrısında bulundu. Metsola, bu çağrıya uyulmaması halinde Komisyonu dava etmekle tehdit etti.
Mektupta, planın uygun bir yasal temel olmadan kabul edilmesinin, "Parlamento’nun yasama ve denetim işlevlerini zayıflatacağı ve demokratik meşruiyeti riske atacağı" vurgulandı.
AB Komisyonu Sözcüsü Thomas Regnier, Euronews’e yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“AB, 122. maddenin neden uygun bir yasal dayanak olarak seçildiğini açıklamaya her zaman hazır. Avrupa, benzeri görülmemiş bir güvenlik tehdidiyle karşı karşıya. Başkan von der Leyen'in Siyasi Yönergelerinde de belirtildiği gibi, 122. madde yalnızca istisnai durumlarda kullanılacaktır.
150 milyar avroluk kredi planı, Komisyon tarafından, Rusya’nın en çok gelecek on yılın sonuna kadar AB’ye saldırabilecek kapasiteye ulaşabileceği varsayımına dayanan ve toplamda 800 milyar avroluk bir savunma yatırımı öngören “Hazırlık 2030” ya da diğer adıyla “Avrupa'yı Yeniden Silahlandır” teklifinin temel yapıtaşı olarak görülüyor.
Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova’nın AB ülkelerine karşı saldırgan niyetler taşıdığı yönündeki iddiaları defalarca reddetti. Bu söylemleri, Batı Avrupalı ülkeleri alarma geçirmek ve savunma bütçelerindeki büyük artışları meşrulaştırmak amacıyla üretilmiş birer "saçmalık" olarak niteledi.
