Bugün, 6 Kasım 2025 Perşembe
Morning Consult’un araştırmasına göre ABD’nin küresel itibarı düşerken, Çin’in yükselişte olduğu görülüyor. Bu tabloya, Pekin’in diğer ülkelerle kurduğu olumlu ilişkilerin yanı sıra Washington’ın dış ticaret politikaları ve Trump yönetiminin uygulamaları da etki ediyor. Axios haber-analiz sitesine göre ABD Başkanı Donald Trump Amerika’yı değil, “Çin’i yeniden büyük yapıyor.”
Araştırma şirketinin 41 ülkede yaptığı anketlere dayanan çalışmaya göre mayıs sonu itibarıyla Çin’in net itibarı +8,8’e yükselirken, ABD’ninki -1,5’e geriledi. Morning Consult’ın paylaştığı bu veriler, sadece birkaç ay içinde yaşanan sert değişimi gözler önüne seriyor. Ocak 2024’te ABD hâlâ +20’nin üzerinde net itibara sahipken, Çin negatif puanlardaydı. Bu düşüş, sadece sembolik değil; ülke ekonomisini doğrudan etkileyen sonuçlar doğuruyor.
Morning Consult Politika Direktörü Jason McMann, Beyaz Saray politikaları nedeniyle ABD’yi ziyaret etmekten vazgeçen turistlerin turizm gelirlerini düşürdüğünü belirtti. Aynı zamanda doların küresel değerindeki gerilemede de bu imaj kaybının payı olduğu ifade ediliyor.
McMann’a göre “ABD’ye dair görüşler kötüleşmeye devam ettikçe, Amerikan şirketlerinin yurt dışındaki ticaret ve yatırım olanakları da daralabilir. Tüketiciler bu şirketlerin sunduğu ürünleri ve istihdam fırsatlarını geri çevirebilir.”
Öte yandan, Cumhuriyetçilerin hazırladığı vergi tasarısında yer alan bazı tartışmalı maddelerin de ABD varlıklarına olan küresel talebi azaltabileceği değerlendiriliyor. Yabancı öğrencilerin ABD’de eğitim almasının zorlaştırılması da uzun vadede ülkenin bilimsel ve ekonomik potansiyeline zarar verebilecek bir başka unsur olarak öne çıkıyor.
Araştırma, kamuoyunun bir ülkeye olumlu bakanlarla olumsuz bakanlar arasındaki farkı yansıtan “net itibar” puanını temel alıyor. 2024 boyunca ABD genellikle olumlu bir görünüme sahipti; ancak 2025 başında Trump’ın yeniden göreve gelmesiyle tablo hızla tersine döndü.
Sadece Rusya’da ABD’ye yönelik olumlu bakış artış gösterdi. Bu durumun, Trump’ın Ukrayna politikasındaki değişiklikle bağlantılı olduğu düşünülüyor.
Morning Consult, Çin’in net itibarının 2020 sonbaharından beri negatifte seyrettiğini ancak 2024 seçimlerinden sonra pozitif alana geçtiğini belirtiyor. Özellikle mart ayından bu yana Çin’e yönelik olumlu görüşlerin hızla arttığı, bunda Trump’ın “Kurtuluş Günü” olarak adlandırdığı yeni tarife kararlarının etkili olduğu ifade ediliyor. Raporda şu ifadeye yer verildi:
“‘Kurtuluş Günü’ tarifeleriyle gelen itibara dair zarar artık geri dönülmez noktaya ulaştı.”
Trump’ın mayıs başında Çin’e uygulanan tarifeleri azaltma kararı, kısa süreli bir iyimserliğe neden oldu. Ancak cuma günü yaptığı “Çin anlaşmayı tamamen ihlal etti” açıklaması bu havayı tersine çevirdi.
Pekin, pazartesi günü Trump’ın suçlamalarına yanıt verdi. Çin Ticaret Bakanlığı, Washington’ın geçen ay varılan ticaret ateşkesini “ciddi şekilde zedelediğini” belirtti. Bakanlık açıklamasında, Trump’ın sosyal medya üzerinden yönelttiği iddiaların “asılsız” olduğu ve ABD’nin Çin’in çıkarlarına zarar vermeyi sürdürmesi halinde “meşru haklarımızı ve çıkarlarımızı korumak için” karşılık verileceği kaydedildi.
Çin, anlaşmaya bağlı kaldığını vurgularken, ABD’yi “yanlış uygulamalarla” suçladı.
Bunlar arasında şu adımlar sıralandı:
- Çin'e çip tasarım yazılımı satışının kısıtlanması
- ABD’li şirketlerin Huawei’in yapay zekâ çiplerini kullanmasının ve fonlamasının engellenmesi
Açıklamada şu ifadeye yer verildi:
“ABD tarafı, ekonomik ve ticari gerilimleri tek taraflı biçimde tırmandırarak ikili ilişkilerde belirsizlik ve istikrarsızlığı derinleştirdi. Kendi hatalarını sorgulamak yerine Çin’i suçlamaya devam ediyor.”
