Çevre, Şehircilik ve İklim değişikliği Bakanı Murat Kurum Kentsel Dönüşümde 'Yarısı Bizden' kampanyası kapsamında yapılacak konutların en geç 2 yıl teslim içinde harcamayı, hak sahiplerine 10 bin 500 lira tahliye yardımını, 5 bin 250 lira kira tahliye masraflarını belirtti.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un açıklamalarından bir çıkan başlıklar:
Bu bayram hepimiz buruk giriyoruz. Çünkü 11 ilimizde 14 milyon sahibimizi barındıran, 50 bin 399 kardeşimizi kaybettiğimiz maalesef Kahramanmaraş Pazarcık merkezli deprem operasyonu tüm Türkiye bu bayrama buruk girdi. Bu bayramda aklımız, fikrimiz, kalbimiz hep deprem yerinde oldu. Oradaki kardeşlerimizin acılarını dindirebilmek için bir nebze de olsa o hüzünlerine ortak olabilmek için içi devletimiz, 85 milyon koruyucumuz ilk andan itibaren afet bölgesindeki kardeşlerimizle beraberdik. Tek yürek, tek yumruktuk. Orada acılar yemeğe kadar da içimiz rahatsız etmeyecek. Elimizi de gönlümüzü de deprem bölgesinden çekeceğiz. Tekrar hayat kaybeden tüm kardeşlerimize Allah'tan rahmet dilerim. Yakınlarına başsağlığı kutlu olsun.
Biz deprem bölgesindeki yerlerimizin, topraklarımızın yüzde 70'i deprem bölgesi ki, derecesine göre deprem riskli varlıkları yaşadıkları bir ülkez. Nüfusumuzun yüzde 70'ten fazlası deprem değerleri yaşıyor. Bugüne kadar baktığınızda, gördüğünüz depremler sonucu 130 bin canımızı, kardeşimizi bu depremlerde yitirdik. Biz acı aynıları bir daha yaşamak istemiyoruz. Emin olun o kadar zor ki. Göreve geldiğimiz andan itibaren nerede bir afet olsa hep vatandaşımızın yanında olduk. Elazığ'da bir deprem oldu oradaydık, 2 saat sonra gittik ilgili bakan arkadaşlarla, kurumlarımızla birlikte. Hızlı bir şekilde vatandaşlarımızın yaralarını sarmak için mücadele ettik. En son 11 ilimiz Kahramanmaraş merkezli depremde kalıntıların yanında karınlarını, eşini, kocasını bekleyen vatandaşlarımızın acısı çok zor, inanın anlatılamaz.
Depremi engelleyemeyiz ama depremle mücadele edebiliriz. Depremle mücadele etmek için de sağlam, güvenli binalarda oturmak istiyoruz. Yitirdiğimiz canları geri getiremeyiz, Allah'ın takdirini. Böyle bir deprem yaşadık. Ama inşallah onları en iyi şekilde, en güzelini, daha önce Elazığ'da, Malatya'da olduğu gibi, Antalya, Muğla'daki yangınlarda olduğu gibi, Karadeniz'deki satıcıda olduğu hızlı gibi bir şekilde çıkıyor. 15'inci gündem temellerini attık. 40'ıncı günde temellerini attık ve bugün temel attığımız konut rakamlarımız 106 bine geldi.
Biz bu acılar bir daha yaşanmasın istiyoruz. O yüzden İstanbul'umuz da bu manada bizim için çok değerli. Bizim birinci önceliğimiz deprem bölgesi. İnşallah mayıs ayı sonuna kadar 319 bin konutumuzu başlatacağız. Son 650 bin konutumuzun inşasını hem yerinde hem rezerv alanlarını başlatacağız. Şu an hasar tespitleri kapsamında, tabii hak sahipliği sırasında de yürütülüyor, 750-800 bin bir ihtiyaç olacak gibi görünüyor. Biz netleşmiş gibi 650 bin konut gücüne varmış gibi hareket ediyoruz.
Birinci önceliğimizi evlerimizi ortaya koyduktan sonra etap etap, inşallah yarın da Sayın Cumhurbaşkanımızla ilk köy konutlarımızın anahtarını konutu. Deprem 6 Şubat'ta oldu, 15 gün sonra sözleşmelerini yaptık. 2 ayda başardık. Burada 145 bin tane köy evi yapılacak. Bunlardan ilk teslimlerini aldık. Hem onların örneklerini göstermiş olsaydı hem de onların bayramda mutluluklarına bir nebze de olsa görmüşlük görmüş olacaktı. Bu motivasyonla da hızlı bir şekilde konutlarımızı vatandaşlarımıza teslim prensibi. Tabii birinci önceliğimiz bu.
Binalarımızı güçlü hale getirmek, depreme dayanıklı hale getirmek durumundayız. 2012'de gidişatı bir seferberlik anlayışıyla Sayın Cumhurbaşkanımız İstanbul'da Gaziosmanpaşa'da başlattı. İstanbul'da 700 bin konutun tamamlanması tamamlandı.Fiilen şu an sahada 98 bin konutun inşası devam ediyor.
İstanbul'un özeline yapılan harcamalar bizim yaptıklarımız. Ama biz deprem riskini sınırlandırmış durumda değiliz. İstanbul'umuzun öyle sokakları var ki Allah'ın göstermesin, herhangi bir yangında, herhangi bir afette o sokaklara yardım götürmek bile sorun olacak. Tek araçları geçebildiği, belki de yangın aracının bile sona zorlayacağımız sokak var. Yeşil alan eksiklerimiz var, trafik sorunu var. Trafik sorununa işlemleri temel yerleşimin bir yerde yoğunlaşmasından kaynaklanır.
Yeşil alan tasarlamak, yol çalıştırmak, trafik, otopark probleminden dolayı biz İstanbul'umuzu özet bir şekilde inceledik. İstanbul'da 1,5 milyon dolaylarında konutun tespitini gerçekleştirdik. Bir bölümün acil olarak çıkarılması gerekenler. Bir parça yeterli mühendislik hizmeti almamış, bir parça zemin sıvılaştırma kirişi, dolgu alanı yapılmıştır. 1,5 milyon koridoru konutu bizim şehrin iki yakasında olmak üzere '100 yılın çıkışı' dediğimiz tarihi bir çıkış bugün başlattık. Bu ekip 500 bini Anadolu Yakası'nda, 500 bini Avrupa Yakası'nda rezerv konutlar üreteceğiz.
Rezerv konutlar derken, İstanbul'a ilave nüfus getirmeden bizim boş herhangi bir yapılaşma olmamış alanlar belli uydu kentler kuracağız. Bu uydu kentler nedir? Örneğin, Ataşehir'de bulunan bir uydu şehrimiz var. Karşıya gittiğinizde Halkalı'da, Başakşehir'de, Bahçeşehir'de, Ankara'ya gittiğinizde, Eryaman'da, Elvankent'te uydu kentler var. Orada 8-10 bin konutlu, gruplar olan, sosyal donatı olan, vatandaşımızın her türlü yükünü giderebilecek kompakt kent. Bu uydu kentleri Anadolu ve Avrupa yakasında belli losyonlarda inşasını gerçekleştireceğiz. 1 milyon konutumuzu bu rezerv alanlarına indiriyoruz. Kalan konutları da vatandaşlarımızın hedeflerini gerçekleştirme yerinde yönlendirmeye devam ediyor. Hem rezervde konut üreteceğiz hem de mevcut yönlendirmelere. Kampanyamızın adı 'Yarısı Bizden.'
26 Nisan'da e-Devlet üzerinden bütün yetkilileri sahibi olan vatandaşlarımız başvurabilecekler. 29 Mayıs tarihine kadar. Bu başvuru kapsamındaki biz bakanlığımızın ekipleri ön incelemeye gidecekler, bir rapor tutacaklar. bin konutluk yerinde dönüştürmeye bugün başlıyoruz. Rezervde 100 bin konutluk rezervin 2041 konutun gövdesine attık. Bugün 4 bin konutu da teslim ettik. 10,5 milyar liralık 6500 konutluk bir dönüşüm inşaatı ve teslimi bugün yapılmıştır.
Diyeceğiz ki vatandaşlarımıza, evet sizin binanızın tespitini yaptık. Binanın 3'te iki katına çıkmaya girmek istiyor, rezerv alanından veya yerden hangisini istiyorsanız bize başvuracaksınız. Kullandığımız yerdekine odaklanacağız, ön görüşme, ön protokoller görüşmeleri. Dönüşüme girecek konutlarımız 200 bini aşarsa kura çekeceğiz. Vatandaşlarımız da o görüşmede yerinde olmasısa yerinde, yerindeki değeri düşecek, kalan bir tutarsa onun da hışırdayan devletimizi sağlayacağız, eğer bir tutarsa da onu da ister 10 yılda TÜFE'ye endeksli veya memur maaş değişkeni, hangi düşükse onu alacağız. İsterse 0,79 vade farkıyla 10 yıla kadar sabit kredi kullanıp sahibimiz borcunu ödeyebilecek.
2+1 konutlarımızın maliyetinin 1,5 milyon olduğunu görüyoruz. Maliyetinin maliyeti, yani 750 bin lirasını devletimiz karşılayacak, sahibimiz burada 75 bin lira peşinat ödeyecek, kalan tutarını başlangıç taksiti 5625 liradan 10 yıl vadede ödeyebilecek. 3+1 konutlarımızın maliyeti 1 milyon 800 bin lira. Yarısını, 900 bin lirasını devletimiz karşılıyor. 900 bin lirayı da ev sahibimiz yine 10 yılda ödediğinde 6 bin 750 lira başlangıç taksitiyle bu geri dönüşe dahil olabilir.
Vatandaşımız buraya girdi, kuramızı çektik, anlaştık. Bir sözleşme görüşmeleri. Evinizi en geç 2 yıl içinde size teslim olarak teslim edeceğiz. 1 yılda bitenler, 16 ayda bitenler olacak. 2 yıl içinde biz vatandaşlarımıza 10 bin 500 lira taşınmaya gidiliyor. Aylık da 5 bin 250 lira taksitle kira yardımı gidiş.
Onu da artık 6 ayda bir bakıyoruz, dizinin söz konusuysa biz de sahibimize desteklerimizi korumaya devam ediyoruz. Gönüllü yapıyoruz. İnsanları evinden barkından zorla alıkoyamayız. Dolayısı ile gönüllü ve yerinde dönüşüm bu noktada önemli. Yıkımla ilgili aslında oradaki konut herhangi bir kardeşimiz binası riske ilişkin analiz binası. Bina ile ilgili bakanlığımızın yetkilendirdiği kurumlarca gelir incelenir, eğer bina yöneticileriyse de o bina en geç 1 ay içinde yıkımı öder. Bu bina risk analizini ve raporunu gerçekleştirerek.
Biz inceleme ön gidiş. Orada 3'te 2 kütle ciddi bir kütle. O kapasitenin daha bir altında hocalarımızla, bilim insanlarımızla çalışıyoruz. Bu kampanyaya başvuru içinde yapan vatandaşımızın binasını inceleyeceğiz, ön etüdünü gideceğiz. En geç 6 ay içinde bu şartlara dönüşmek istiyoruz 3'te 2 ağırlık bize gelin diyeceğiz. Biz bu açıkladığımız kampanyasını TOKİ Başkanlığımızla gidiyoruz. aralarında tek apartman dairesi vardır.
200 bin yerinde yapılacak konutla ilgili her daire başına 750 bin lira diyor ama işte o geri kalan tutarların ödeme şekli, TÜFE'ye endeksli veya memur maaş yükünün değişkeni indeksli olması aslında yüzde 50'nin de üzerinde bir destek.
İstanbul'un silueti de çalışma, insanlarımızın hedeflerindeki ihtiyaçlar giderilecek, yerlere yeni yeşil alanlar kazandırılacak. Bu gerçekten 100 yıllık bir yolculuğa diyeceğimiz, İstanbul'umuzu, kültürüyle, sanatıyla, o kadim değerleriyle, miraslarıyla inşallah geleceğe taşıyacağımız bir proje olacak.
İlk defa ev sahibi olacak vatandaşlarımız için zaten sosyal konut yapıyoruz, onları yapmaya devam ediyoruz. Şu an 1 milyon 200 bin rakama geliniyor. En son Cumhuriyet Tarihi'nin En Büyük Sosyal Konut Projesi'ne 5 milyon başvuru oldu. Başvurular çerçevesi talebe göre yeni sosyal konutlarımızı da yapmaya devam edin.
Siz dertli olursanız o sorun çözülüyor. Yeter ki derdin, onu sonuçlandırmak için de bir uğraş sarf edin. Devletimiz güçlü. Yatırımcı güven ister. Bir fabrika açacaksa ülkede istikrar ister. İstikrarı da 21 yıldır sayın Cumhurbaşkanımız hemen her alanda devrim niteliğindeki projelerle gösterdi. Dolayısıyla o istikrar olursa sizin malınız da para veriyor. Biz güçlü bir devletiz. Biz şu an 106 bin konutun şantiyesini 2 buçuk ayda başlattık. Elazığ'da, Malatya'da, İzmir'de depremler oldu. Salgın süreciydi, tüm dünya enflasyon sorunuyla uğraşıyordu. Biz konutlarımızı bitirip teslim ettik. Dolayısı ile bu anlayışla size güdü verirseniz, çalıştıralara bakım yaparsanız her sorunu çözersiniz.
Hep bir arada Devlet ayarları ayrı bir beceri ister, bilgi ister, tecrübe ister, liyakat ister. Sayın Kılıçdaroğlu devlet yönetmediği için devlet nasıl yönetilir tam anlamıyla bilmiyorlar. Seçim meydanları boş vaatlerle, milletimizi yanlış yönlendirerek, beleşe gidişler diyorlar. Bugün sayın Kılıçdaroğlu Adıyaman'a gitti. Orada da saklamak ki, biz afet konutlarını bitirmedik, amaçlanan konteynerde yaşıyor. Üzerine basa basa dedik ki biz Samsat'ta bundan 7 yıl önce deprem oldu. 360 konut hasarı gördü. Bir yıl içerisinde teslim ettiklerimiz, 6 yıllık ev sahibimiz orada oturuyor. Gidin bakın bakın. tamamen algı.
ziyaretin ziyarete gittiği küllüye. O külliyeyi rahmetli Kadir Topbaş başkanımız İBB Başkanı olduğu dönemde başlatıldı. Kaba inşaatı bitti. Ondan sonra 2019 yerel seçimlerinde CHP İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ni aldı, şantiyeyi, o külliyeyi yarım bıraktılar. Sonra biz Çevre, Şehircilik ve Değiştirdikleri İklim Bakanlığı olarak o yarım bıraktıkları külliyeyi tamamladık, bitirdik. Şimdi de babası oraya ziyarete gidiyor.
5 yılda 100 bin konut görüşme dediler. 4 yıl geçti 1500 günde 1500 konutun anahtarını teslim edemeyenler. Bizim bugün 10,5 milyar liralık havalandırmayı başlattık. 4 bin konutun temelleri atıldı, 2 bin konutun anahtarları teslim edildi. Sadece bugün.
Müsilajda biz buluşmaya 7/24 çalıştık. 10 bin metreküpün üzerindeki müsilajı Marmara'dan temizledik. Bütün belediyelerimizi seferber ettik. Deprem bizim içinde bütün belediyelerimiz orada. Çalışma müzisyenle yapıyor, iş yapmak isteyenle yapıyoruz. 4 öncesinde de şöyle dediler. 'Bahar gelecek' dediler. Seçim kampanyası böyleydi. Şimdi de aynısını söylüyorlar.
Projemiz 200 bin konutluk yerinde dönüştürme projesi, rezervde 100 bin konut olarak başlatıyoruz, 300 bin konut. Hedefimiz gelecek 5 yıllık süreçte bu iradeyi ortaya koyuyor. 200 bin yedek parça talep toplayacağız. Vatandaşlarımızdan başvuruları alınacaktır. 200 binden fazla başvuru olursa kura sistemi. Biz 200 binin üzerinde bir başvuru geleceğini düşünüyorum, olması gerektiğini düşünüyorum. Bu gerçekten tarihi bir kampanya. Bu görüntüyü ortaya koyan Cumhurbaşkanımızdır. Sizin de taşıdığınız gibi 94'te o kısıtlı imkanlarla tarihe baktığınızda da hala efsane belediye başkanıdır. Aynı anlayışla taşıma.
Şimdi biz tutamayacağımız vaatlerimiz hiçbir zaman olmayacak. Hep tutacağımız tarafta durduk. Üretmekten, çalışmaktan da hiçbir zaman geri durmadık. Bu manada bu ilk etabımız. Daha sonra etap etap konut sosyalun bir benzerini de burada gidiyor. Örneğin 250 bin sosyal konut açıkladık. Bir yandan sosyal konut kaplaması, diğer yandan da hareketle birlikte ama yerinde ama rezerv alanındaki dönüş konutlarını yürütüyor. Yakınlarda yapı stokumuzu yenileyeceğiz, yeşil alanlarımızı artırmış olacağız.
150'yi aşkın bilim insanımız, hepsi de kendi alanında en iyiler. Zeminle ilgili, statikle ilgili, yeni teknolojilerle ilgili, çarpma etkileriyle ilgili, mikro bölgelerle ilgili, zemin görüntüsüyle ilgili hepsi kendi alanında en iyi hocalarımız. Sonuçları algılama ve yürütme yöntemlerini gerçekleştirmei olası risklere karşı da hem öncesinde erken önlem alma hem afetin öncesi hem afet esnası hem afet sonrasında koordinasyonlu bir şekilde daha hızlı ve verimli şekilde çalışabilmek adına ve bu risklerden kontroli korumak adına ilgili tüm kuruluşlarımızla birlikte bir çalışsam yürütüyoruz. Oradaki eserler çok değerli. Yeni yapılacak binadaki deprem yönetmeliğinden tutun yeni teknolojiler de uygulayacağımız tüm kullanım kullanımlarımız hocalarımızla iç içe çalışıyor. devam sürecini tamamlama işlemleri. Bu anlayışla yapmıyoruz,
Talepte yükselme arzı artırırsanız dengelersiniz. TOKİ burada o kadar önemli. Sosyal konut üretiyoruz hem deprem riskini azaltmak için hem de vatandaşlarımızın ev alması için. Bir yandan da aslında piyasayı dengeliyoruz. Niye 250 bin çıktık? Aslında 250 binlik talep karşılığında talep üzerine. İlk evini alacaklara kredi imkanı bilinen, bazılarının hepsi arzını artırmaya yönelik yürütme. Orada bir düzenleme daha yaptık. 2023'ün 7'nci ayına kadar geçerli, inşallah 7'nci aydan sonra onu uzatacağız. Piyasa koşullarının üzerinde bir ortalama söz konusuysa sahibimizi koruyacağız. BU geçici bir süreç, tüm dünyada bunu yaşadı. (İLHA)
