1642 TARİHLİ ERZURUM EYALETİ MUFASSAL AVÂRIZ DEFTERİ Pasin Kazâsı sayfa 48 Pasin Kazâsı halkının çoban dede köprüsünün tamirinde ücretsiz yardım etmeleri ve vergiden muaf oluşları Pasin Kazâsı halkı bazı hizmetler karşılığında avârızdan muâf kabul edilmiştir. Kazâ ahalisinin Aras Nehri üzerindeki Çoban Dede Köprüsü'nün tamirini yerine getirmeleri şartıyla avârız-ı divânîyeden ve bedel-i gilmân ve acemiyân akçesinden muâf oldukları: Kazâ-i Pasin ahâlîsi nevâhisi ile Nehr-i Aras üzerinde vâki' beyne'l-enâm meşhur olan Çoban Köprüsü dimekle maʼrüf köprünün Sultan Süleyman Han aleyhi rahmetu ve'l-gufrân Hazretlerinin zamanında müceddeden ta'mirini kendü malları ile ta'mir idüb ve ba'de'l-yevm meremmâta muhtâc oldukca kazâ-i mezbûr ahâlîsi ta'mîr ve termim eylemek şartıyla avârız-ı divânîyyeden ve bedel-i gılmân ve acemiyân akçesinden mu'⃠ve müsellem olub hálá müceddeden fermån olunan hâne tahririnde muaf olanların üzerlerine edâsı lâzım gelen hidmetlerin edâ iderler ise ve hidmetleri miriye ve fukaraya nâfi' ise mu'âfiyetleri ibkâ idesin deyu fermân buyrulmağla kaydından anlaşılmaktadır. Bahsi geçen hizmetlerin yerine getirilip getirilmediğini kontrol etmek üzere Çoban Dede Köprüsü üzerinde incelemelerde bulunulmuş ve tayin edilen görevlerin yerine getirildiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte Hasan Kalesi'ndeki mirî anbarların ve ılıca yakınındaki köprünün de tamir ve bakımını üstlenmek şartıyla kazâ halkının avârız-ı divâniyeden muâfiyetinin devamına karar verilmiştir. 1632 yılında İstanbul'dan yola çıkıp Tebriz'e seyahat düzenleyen Tavernier, Çoban Dede Köprüsü'nün yol boyunca rastladığı en güzel köprülerden biri olduğu ifade edilmiştir. İbrahim Bayrakçı tum1haberözelpasinler