Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Kaan Demirbaş, paketli gıdaların içerisinde yer alan ve çoğu zaman tüketicilerin fark edemediği “gizli şekerler” konusunda önemli uyarılarda bulundu. Demirbaş, yalnızca glikoz ve fruktoz gibi bilinen şeker türlerinin değil, farklı isimler altında kullanılan birçok kompleks şekerin de sağlığı olumsuz etkilediğine dikkat çekti.
Dr. Demirbaş, paketli ürünlerin içeriğinin dikkatle okunması gerektiğini vurgulayarak “Bizim ‘gizli şeker’ dediğimiz, paketli gıdaların içerisinde saklanmış şekerler vardır. Sadece glikoz, fruktoz veya galaktoz değil; doğada birçok kompleks şeker ve bunların çeşitli kombinasyonları bulunur. Ürün içeriklerinde glikoz miktarı belirtilir ama bunun dışında glikoz şurubu, dekstroz, maltoz, sakkaroz gibi çok sayıda yardımcı şeker maddesi yer alır.” dedi.
“Sonu ‘-oz’ ile biten her madde şeker türevidir”
Tüketicilerin gıda etiketlerini okurken en çok dikkat etmesi gereken noktalardan birinin, içeriklerde yer alan “-oz” ile biten maddeler olduğunun altını çizen Dr. Demirbaş “Sonu ‘-oz’ ile biten maddeler şeker türevleridir. Bu nedenle yalnızca glikoz miktarına bakıp ‘iyiymiş, güvenilir’ dememeliyiz.” diye konuştu.
“İlave şeker içermez yazısına aldanmayın”
Son dönemde yaygınlaşan “ilave şeker içermez” ve “ilave katkı maddesi içermez” gibi ifadelere de değinen Demirbaş, bu ibarelerin tüketiciyi tamamen yanıltabileceğini ifade etti. “Bu ürünler ilave şeker eklenmediğini söylese de içerdiği doğal glikoz belli bir miktardadır. Bu, ürünün yine belirli bir oranda şeker içerdiği gerçeğini değiştirmez. Yani gizli şeker kullanmıyor olabilir ama bu, ürünün şekersiz olduğu anlamına gelmez. Bu noktada okuryazarlığımızı geliştirmemiz gerekiyor.” dedi.
“Masum gibi sunulan birçok gıda ciddi şeker içeriyor”
Reklamlarla sağlıklıymış gibi lanse edilen birçok ürünün aslında yüksek miktarda gizli şeker içerdiğine dikkat çeken Dr. Demirbaş, özellikle çocukların sık tükettiği bazı gıdaları örnek gösterdi: “Kahvaltılık gevrekler çocuklar için çok besleyiciymiş gibi gösteriliyor. Sütle tüketildiği için sağlıklı olduğu düşünülür. Oysa kahvaltılık gevreklerin içerisinde dünya kadar yardımcı şeker var. Ketçap ve barbekü sosu gibi ürünlerde ise şeker tadını almıyoruz ama gizli şeker oranı çok yüksek.”
Kola ve hazır soğuk çay tüketiminin de büyük risk taşıdığını belirten Demirbaş “Kola içmeyip soğuk çay içtiğini söyleyenler de yanılıyor. Soğuk çayın içerisinde de ciddi oranda şeker bulunuyor.” diye konuştu.
“Hazır meyve suları ve diyet ürünler de riskli”
Dr. Demirbaş, hazır meyve sularının sağlıklıymış gibi lanse edilmesine rağmen gerçekte ciddi miktarda yardımcı şeker içerdiğini söyledi. Paketli atıştırmalıklar ve “diyet” etiketi taşıyan ürünlerin de çoğu zaman yüksek miktarda gizli şeker barındırdığına dikkat çekti.
“Aromalı yoğurtlar, meyveli yoğurtlar… Bunların içindeki şeker oranı oldukça yüksek. Çocuklara sağlıklı görünen birçok ürünün aslında gizli şeker deposu olduğunu bilmemiz gerekiyor.” diyerek uyardı.
“En sağlıklısı evde hazırlanan gıdalar”
Tüketicilere sağlıklı alternatifler sunan Dr. Kaan Demirbaş, şunları kaydetti: “Evde taze meyve sıkmak, doğrudan meyve ve sebze tüketmek en doğru yöntemdir. Meyve suyu isteniyorsa evde hazırlamak gerekir. Aromalı yoğurt yerine yoğurdun içine meyve parçaları doğrayabilirsiniz. Tatlandırmak için ise çok abartmadan bal veya pekmez kullanılabilir.”
Dr. Demirbaş, hem çocukların hem de yetişkinlerin sağlığını korumak için gıda etiketlerinin dikkatle okunması, gizli şekerlere karşı bilinçlenilmesi ve mümkün olduğunca doğal beslenme alışkanlıklarının tercih edilmesi gerektiğini vurguladı. (İLKHA)