Kimi zaman güldürerek, kimi zaman sarsarak, çoğu zaman da suskunluklarımızı yüzümüze vurarak konuşur. "Cırcır Böcekleri, İtler ve Biz" adlı oyun, tam da bu aynayı seyircinin tam karşısına koyan, rahatsız edici ama bir o kadar da gerekli bir yüzleşme alanı yaratır.
Oyun, adından itibaren sembollerle örülü bir dünyaya davet eder bizi. Cırcır böcekleri, yaz gecelerinin fon sesi gibi görünse de aslında bastırılmış gerçeklerin, duyulmak istenmeyen çığlıkların metaforudur. Sürekli oradadırlar; susturulamazlar ama çoğu zaman önemsenmezler. İtler, toplumun karanlık yüzünü, gücü şiddetle kuranları, insanlıktan uzaklaşmış ama hâlâ insan kılığında dolaşanları temsil eder. Ve "biz", yani seyirci, yani toplum, yani susmayı seçen ya da seçmek zorunda kalan herkes…
Oyun, bireysel bir hikâye anlatmaktan çok, toplumsal bir suç ortaklığına işaret eder. Sahnedeki karakterler kadar, onların görmezden gelinen eylemleri de başroldedir. Seyirciye şu soruyu sordurur:
"Kötülük yalnızca yapanların mı suçudur, yoksa susanların da payı var mıdır?"
Metnin en güçlü yanı, seyirciyi güvenli bir mesafede tutmamasıdır. Oyun ilerledikçe izleyen, tarafsızlığını yitirir. Çünkü burada tarafsızlık, oyunun söylediği gibi, çoğu zaman örtük bir kabulleniştir. Sessizlik; masumiyet değil, bazen suçtur. Cırcır böceklerinin bitmeyen sesi, tam da bu yüzden oyunun vicdanıdır. Sustukça daha yüksek duyulur.
Dramaturjik yapı, yer yer sert, yer yer şiirseldir. Şiddet doğrudan gösterilmekten çok, atmosferle, dilin keskinliğiyle ve boşluklarla hissettirilir. Bu tercih, seyircinin hayal gücünü zorlar ve onu edilgen bir izleyici olmaktan çıkarır. Oyunun dili, gündelik olanla metaforik olan arasında gidip gelir; bu da anlatının gerçekliğini güçlendirir.
"Cırcır Böcekleri, İtler ve Biz", yalnızca bir oyun değil; bir uyarıdır. İnsan olmanın, yalnızca zarar vermemek değil, zarara karşı durmak olduğunu hatırlatır. Toplumun en karanlık anlarında bile bir sesin kalabileceğini, o sesin bazen küçücük bir cırcır böceği kadar ince ama bir o kadar da inatçı olduğunu söyler.
Sonuç olarak bu oyun, seyircisini rahatlatmak için değil, uyandırmak için vardır. Salon terk edildiğinde akılda kalan repliklerden çok, cevaplanamayan sorular olur. Ve belki de tiyatronun en büyük gücü tam olarak budur. Cevap vermek değil soru sormaktır.
Türkiye uyarlaması ise
Cırcır Böcekleri İtler ve Biz
TrajediDram
İki kardeşin birbirini keşfetme, birbirine dönüşme hikayesi... Cırcır Böcekleri İtler ve Biz Tiyatro Oyunu
Yaş Sınırı: 14+ Süre: 75 Dakika / Tek Perde
Cırcır Böcekleri, İtler ve Biz, Sam Shepard'ın 1980 yılında yazdığı, yazıldığı günden beri tüm dünyada sahnelenen 'True West' oyununa günümüzden seslenen çağdaş bir yorum.
İki kardeş. Kentli, eğitimli bir senarist. Ormanlara sığınan, özgür ruhlu bir hırsız.
Aynı ağacın üstünde farklı mevsimlerde iki kardeşin birbirini keşfetme, birbirine dönüşme hikayesi.
Kentin doğayla, sanatın ticaretle, eğitimin cehaletle, hayallerin gerçeklerle savaşı.
İnsan kendi elleriyle kurduğu sistemin içinde ezilirken, kendi elleri ile bu tuzaktan kurtulmayı beceremez mi? Yoksa insanın kurduğu sistem, insandan daha akıllı davranıp onu beceriksizleştirdi mi?
Peki hangisi daha zor, kalmak mı gitmek mi?
Yazan: Sam Shepard Çeviren: Yıldırım Türker Yöneten: Mert Öner Oyuncular: Serhat Teoman, Buğra Gülsoy, Burak Sarımola, Ayşe Lebriz Berkem Dekor ve Işık Tasarımı: Cem Yılmazer Müzik Tasarımı: Nep'tune / Arkadaş Deniz Koşar, Mekin Sezer Yönetmen Yardımcısı: Şakir Güler Reji Asistanları: Aslı Işık, Mizgin Özel
Kostüm: Arin Umut Öğmen Afiş Tasarımı: Buğra Gülsoy Afiş ve Tanıtım Fotoğrafları: Jiyan Kızılboğa Afiş Tasarım Uygulama: Özge Sezgin
Yapımcı: Art 12 Uygulayıcı Yapımcı: Omnia Yapım Art 12 İdari Yapımcı: Sibel Teoman Yapım Koordinatörü: Ayşegül Beyazdağ İletişim Danışmanlığı: İletişim Deposu Sosyal Medya İletişim: Gözde Kaynak
* Etkinlik Türü Trajedi, Dram
* Süre 75 dakika
Kadro
Serhat Teoman
Buğra Gülsoy
Burak Sarımola
Ayşe Lebriz Berkem
Oyunun bende bıraktığı his çok bizden içten gülmek , düşünmek lve iç sızısı bırakması oldu . Seyirci sohbetlerinde bunu oyuncu dostlarıma da söyledim. Yoları açık Alkışları bol olsun .
Haber:Arzu Badem